Choroba Hashimoto to przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. W jej przebiegu układ odpornościowy wytwarza przeciwciała, które atakują i wyniszczają komórki tarczycy. W dalszym ciągu nieznana jest dokładna przyczyna choroby Hashimoto. Wyróżnia się jednak pewne czynniki, które mogą zwiększać prawdopodobieństwo jej wystąpienia. Należą do nich:
- geny – choroba ma podłoże genetyczne. Zaobserwowano, że w rodzinie osób cierpiących na Hashimoto, częściej pojawiały się choroby z zakresu autoagresji
- płeć – szacuje się, że aż 95% chorych to kobiety
- czynniki środowiskowe, takie jak nadmiar jodu w diecie, infekcje bakteryjne czy wirusowe, ekspozycja na promieniowanie
- współistnienie chorób autoimmunologicznych, takich jak cukrzyca typu 1, celiakia, reumatoidalne zapalenie stawów.
Objawy Hashimoto, a niedoczynność tarczycy
Objawy Hashimoto rozwijają się powoli, a także nasilają w miarę stopniowego niszczenia komórek tarczycy. W badaniu USG można zauważyć rozlane nacieki limfatyczne lub zwiększony rozrost tkanek. W przebiegu choroby Hashimoto możemy również zauważyć powiększenie gruczołu tarczycy, które objawia się wolami lub guzkami, niekiedy wyczuwalnymi podczas dotyku.
Choroba Hashimoto ma przebieg przewlekły i prowadzi do rozwinięcia niedoczynności tarczycy. W postaci subklinicznej zwykle nie daje silnych objawów. Możemy jedynie zaobserwować podwyższony poziom TSH podczas badań biochemicznych. W momencie braku wdrożenia leczenia lub jego nieprawidłowego przebiegu może dojść do rozwoju jawnej i pełnoobjawowej niedoczynności tarczycy.
Objawy, które powinny nas zaniepokoić to:
- zmęczenie, senność
- zaburzenia pamięci
- zwiększenie masy ciała
- obniżenie nastroju
- zmiana rytmu wypróżnień, zaparcia
- sucha i blada skóra
- wypadanie włosów.
Diagnostyka Hashimoto
Kluczowa rolę w diagnostyce choroby Hashimoto mają badania laboratoryjne. Jakie badania krwi należy wykonać?
- TSH – hormon tyreotropowy jest produkowany przez przysadkę mózgową w celu pobudzenia tarczycy do wydzielania hormonów T3 i T4. Jeżeli ich stężenie w ustroju jest niskie przysadka zwiększa wydzielanie TSH. Zbyt niskie stężenie TSH może świadczyć o nadczynności tarczycy, podczas której w organizmie jest zbyt dużo hormonów tarczycowych. Podwyższony wskaźnik TSH nie jest wystarczający do postawienia diagnozy Hashimoto. Konieczne jest oznaczenie poziomu hormonów FT3 i FT4.
- FT3 (trójjodotyronina) i FT4 (tyroksyna) to hormony tarczycy. Odpowiadają za prawidłową przemianę materii, odpowiednią pracę przewodu pokarmowego, układu nerwowego, czy sercowo-naczyniowego. Podczas badania uwzględniamy ich wolną formę FT3 i FT4.
- anty-TG i anty-TPO to przeciwciała antytarczycowe, których wysokie stężenie we krwi jest typowe w przebiegu Hashimoto.
Choroba Hashimoto – leczenie, dieta i suplementacja
Na danym moment nie istnieje skuteczna terapia, która cofa chorobę. W jej zaawansowanej postaci stosuje się leczenie substytucyjne, które polega na przyjmowaniu syntetycznego hormony tarczycy – tyroksyny. Łagodzi to nieprzyjemne objawy choroby i zwiększa jakość życia pacjentów. Warto pamiętać o interakcjach, które mogą zajść pomiędzy lekiem, a żywnością, np. sokiem grejpfrutowym, innymi lekami lub suplementami.
Pacjenci z chorobami tarczycy powinni zadbać o odpowiednio dobrany, zbilansowany i przeciwzapalny jadłospis, co pomoże w złagodzeniu objawów choroby i utrzymaniu prawidłowej masy ciała.
Nie ma jednej, uniwersalnej diety dla chorych na Hashimoto. Eliminacja glutenu i nabiału nie jest konieczna u wszystkich pacjentów. Faktem jest, że w przebiegu chorób autoimmunologicznych częściej obserwuje się współwystępowanie celiakii lub nietolerancji pokarmowych, dlatego też wszelkie eliminacje powinny być wprowadzane indywidualnie, po konsultacji ze specjalistą, tak aby nie doprowadzić do niedoborów żywieniowych.
Dieta w Hashimoto - zalecenia
- dieta powinna bazować na świeżych, niskoprzetworzonych produktach. Unikaj produktów gotowych, dań typu fas food, instant, wysokoprzetworzonych
- sięgaj po produkty z niskim indeksem glikemicznym – pełnoziarniste produkty zbożowe, surowe warzywa i owoce, orzechy, oleje roślinne, chude mięsa i ryby,
- zadbaj o spożycie pełnowartościowego białka, które wspomaga procesy przemiany materii,
- pamiętaj o odpowiedniej podaży nienasyconych kwasów tłuszczowych Omega-3, które działają przeciwzapalnie. Znajdziesz je głównie w tłustych rybach morskich, oliwie z oliwek, orzechach, awokado, siemieniu lnianym,
- uzupełnienie niedoborów witamin i minerałów jest niezwykle ważne w prawidłowej pracy tarczycy. Odpowiadają one za reakcje enzymatyczne, które prowadzą do produkcji hormonów i ich przemian.
Zadbaj o odpowiedni poziom:
- selenu – wpływa on na przemianę T4 do T3, a jego długotrwały niedobór przyczynia się do złej przyswajalności jodu,
- cynku – wspiera pracę układu immunologicznego, przyczynia się do obniżenia stężenia T3 i T4, a także wzmacnia włosy i paznokcie,
- Witaminy B – zmniejsza odczucie zmęczenia i poprawia koncentrację,
- Witaminy D – ma znaczący wpływ na pracę układu odpornościowego, a jej niedobory są rozpatrywane jako jedna z predyspozycji do nasilenia chorób autoimmunologicznych.
W celu uzupełnienia niedoborów sięgnij po preparat Hashima Forte. To kompozycja niezbędnych składników w odpowiednich terapeutycznych dawkach, które będą wspierać pracę Twojej tarczycy.