Czym są wrzody trawienne i jak je rozpoznać?

Autor: mgr Dominik Kaźmierczak
Dodano dnia 23-12-2022

Kliknij tutaj aby powrócić
na poprzednią stronę

Wrzody trawienne to niewielkie defekty wyściółki żołądka lub dwunastnicy z naciekiem zapalnym i martwicą. Najczęściej zlokalizowane są w żołądku i opuszce dwunastnicy, a czasem w pętli dwunastnicy lub dolnym przełyku. Mają rozmiar od kilku milimetrów i mogą powodować perforację, czyli uszkodzenie wszystkich warstw błony śluzowej żołądka lub dwunastnicy.

Choroba wrzodowa jest jedną z najczęstszych chorób układu pokarmowego. Szacuje się, że dotyka ona około 5-10% dorosłych. Mężczyźni cierpią na wrzody dwunastnicy ponad dwukrotnie częściej niż kobiety. W przypadku wrzodów żołądka nie ma takiego rozróżnienia.

Przyczyny powstawania wrzodów trawiennych

Choroba wrzodowa może mieć wiele przyczyn, ale statystyki pokazują, że infekcja bakterią Helicobacter pylori najczęściej przyczynia się do rozwoju tej choroby.

Nawet 70% wrzodów żołądka i 75-90% wrzodów dwunastnicy jest wynikiem obecności tej bakterii.

Choroba wrzodowa może być również wynikiem długotrwałego stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), popularnych leków przeciwbólowych na bazie ibuprofenaku, naproksenu, ketoprofenu i diklofenaku. Leki te działają drażniąco na błonę śluzową przewodu pokarmowego, a powstałe podrażnienie przyczynia się do rozwoju choroby wrzodowej.

Intensywne palenie przyczynia się również do rozwoju choroby wrzodowej, co utrudnia leczenie i sprzyja nawrotom.

Ponadto inne czynniki mogące przyczynić się do wrzodów to:

częste spożywanie alkoholu,
przewlekły stres,
spożywanie potraw pikantnych,
stosowanie NLPZ i glikokortykoidów,
zespół Zollingera-Ellisona.

Jak objawia się choroba wrzodowa?

Powstawaniu owrzodzeń błony śluzowej przewodu pokarmowego sprzyja brak równowagi między czynnikami chroniącymi błonę śluzową żołądka i dwunastnicy a tymi, które podrażniają te okolice. U niektórych pacjentów objawy są niespecyficzne lub w ogóle nie występują, ale większość osób doświadcza następujących objawów:

ból brzucha i dyskomfort, które ustępują po jedzeniu lub przyjmowaniu leków zobojętniających. Jeśli ból pojawia się na czczo, najprawdopodobniej jest to wrzód dwunastnicy. Ból w ciągu trzech godzin po posiłku wskazuje na wrzód żołądka,
uczucie pieczenia lub ściskania w żołądku,
nudności i wymioty,
zgaga,
czkawka,
wielokrotnie kwaśne odbijanie,
kwaśny lub gorzki smak w ustach,
uczucie pełności w górnej części brzucha.

Leczenie wrzodów żołądka

Leczenie jest zwykle przyczynowe i objawowe. Po rozpoznaniu zakażenia H. pylori pacjenci przez tydzień są leczeni antybiotykami (najczęstszymi metodami leczenia wrzodów żołądka są amoksycylina, klarytromycyna lub metronidazol). Dodatkowo w terapii wykorzystuje się leki z grupy tzw. inhibitorów pompy protonowej. Działają one poprzez prawie całkowite ograniczenie wydzielania soków żołądkowych. Leki są bardzo skuteczne i w większości przypadków skutkują eliminacją lub znacznym zmniejszeniem objawów choroby. Jednak w rzadkich przypadkach pacjenci wymagają interwencji chirurgicznej, czyli chirurgicznego usunięcia wrzodów żołądka.

Dieta na wrzody żołądka

Osoby z chorobą wrzodową powinny przestrzegać ścisłych wytycznych żywieniowych. Chociaż nie należy się spodziewać efektów leczniczych związanych ze spożywaniem określonych pokarmów, usunięcie niektórych składników z menu tymczasowo zmniejszy ból.

Dieta wrzodowa żołądka nie powinna zawierać składników zwiększających wydzielanie kwasu żołądkowego.

Z codziennego menu należy wykluczyć:

kwaśne i surowe owoce i warzywa,
odtłuszczone mleko w proszku,
sery i sery topione,
smażone lub duszone mięso i ryby,
tłuste sosy, majonez,
buliony,
cukierki i słodycze,
sól,
ostre przyprawy,
marynaty,
dania wędzone,
kawę,
czarną herbatę,
napoje gazowane,
alkohol i papierosy.

Zamiast tego osoby z wrzodami żołądka powinny stosować dietę lekkostrawną i hamującą produkcję kwasu żołądkowego.

Zalecane produkty to:

chude mleko,
śmietana,
ser,
jajka,
chude mięso i ryby,
oliwa.

Gotować należy na parze i na bazie wody. Posiłki powinny być małe, częste i regularne, nawet do 6 razy dziennie. Obfita kolacja pobudzi funkcję wydzielniczą żołądka i nasili objawy dyskomfortu.

Naturalne metody na wrzody żołądka i dwunastnicy

Leczenie wrzodów żołądka należy pozostawić lekarzowi; można samodzielnie stosować uzupełniające preparaty ziołowe. W przypadku bólu skurczowego skuteczne jest stosowanie bardzo ciepłego okładu z błota i siemienia lnianego.

Sok ze świeżych ziemniaków zapobiega nawrotom bólu. Zaleca się wypić szklankę takiego soku przed każdym posiłkiem. Ziemniaki należą do rodziny psiankowatych i, podobnie jak one, zawierają atropinę, która działa odprężająco. Ta bioaktywna substancja występuje tylko w surowych ziemniakach i ginie podczas gotowania.

W naszej aptece dostępne są zioła i preparaty na wrzody wydawane bez recepty. Należą do nich między innymi:

Wodorotlenek glinu i wodorotlenek magnezu – leki zobojętniające kwasy reagujące z kwasem solnym w przewodzie pokarmowym.

Korzeń prawoślazu – zioło, które chroni uszkodzoną błonę śluzową żołądka.

Rumianek – dobrze znany, niedrogi i popularny ekstrakt ziołowy o właściwościach przeciwzapalnych i ochronnych. Jednak samo picie herbaty z torebki ziołowej to za mało. Aby zabieg był skuteczny, należy zaparzyć 2-3 saszetki w szklance wody i wypić po ostygnięciu naparu.

Lukrecja – ma działanie relaksujące, które może złagodzić objawy wrzodu żołądka. Istnieją również preparaty na wrzody żołądka i dwunastnicy zawierające lukrecję w postaci syropów, pastylek i cukierków. Osoby z wysokim ciśnieniem krwi oraz kobiety w ciąży nie powinny używać lukrecji. Powoduje ona gromadzenie się wody w organizmie, co zwiększa ciśnienie krwi.

Sok z kapusty – picie świeżego soku z kapusty może przyspieszyć gojenie się wrzodów żołądka i dwunastnicy. Jeden litr soku dziennie należy spożywać przez 3-6 tygodni.

Zielona herbata – zawarte w niej polifenole mogą zapobiegać rozwojowi choroby wrzodowej żołądka. Herbata ma również właściwości antybakteryjne, neutralizujące działanie pepsyny, która blokuje wydzielanie soków żołądkowych.

Do przygotowania naparu najlepiej używać ziół zakupionych w sklepach zielarskich i aptekach.

Jeśli masz wrzody żołądka lub dwunastnicy, musisz zwolnić. Relaks, odprężenie i ćwiczenia o niskiej intensywności sprzyjają regeneracji i zmniejszają objawy choroby, szczególnie wiosną i jesienią, gdy symptomy choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy znacznie się nasilają.

18. Październik, 2021 0

Czytaj więcej

Czym właściwie jest starzenie się organizmu?

Istnieje wiele teorii, które starają się wytłumaczyć przyczyny starzenia. Ważniejsze jednak jest skupienie się na tym jak samo starzenie przebiega i jakie ma konsekwencje...

14. Październik, 2021 0

Czytaj więcej

Jak olejki CBD wpływają na odporność?

Badania nad CBD nabierają tempa w ostatnich latach, odkrywając przed nami nowe, zaskakujące właściwości tej niezwykłej substancji. Jednym z najświeższych odkryć naukowców jest wpływ CBD na odporność.

04. Grudzień, 2020 0

Czytaj więcej

Czy warto stosować preparaty z CBD na poprawę odporności? Sprawdzamy

CBD przypisuje się coraz więcej korzystnych dla zdrowia właściwości. Jedną z nich jest wspieranie odporności. Czy popularne suplementy faktycznie wpływają na siły obronne organizmu? Sprawdź!

21. Czerwiec, 2022 1

Czytaj więcej

Tabletki na potencję bez recepty? Jakie leki na erekcję? Jak dzałają?

Tabletki na potencję dostępne od ręki uznawane są za mniej skuteczne niż dedykowane temu problemowi leki na receptę. Wszystko zależy jednak od ich składu. Sprawdź, na które preparaty bez recepty warto zwrócić uwagę!

08. Listopad, 2021 0

Czytaj więcej

Rola mikrobioty jelitowej i znaczenie probiotyków

Co to jest mikrobiota jelitowa? Na czym polega dysbioza mikrobioty? Czym są probiotyki oraz jak ważny jest wybór odpowiedniego produktu? Tego i kilku innych rzeczy dowiesz się z poniższego artykułu.

18. Październik, 2021 0

Czytaj więcej

Czym właściwie jest starzenie się organizmu?

Istnieje wiele teorii, które starają się wytłumaczyć przyczyny starzenia. Ważniejsze jednak jest skupienie się na tym jak samo starzenie przebiega i jakie ma konsekwencje...

14. Październik, 2021 0

Czytaj więcej