Jak rozpoznać i leczyć zapalenie krtani? Sprawdź!

Autor: mgr farm. Anna Bernacka
Dodano dnia 22-09-2023

Kliknij tutaj aby powrócić
na poprzednią stronę

Zapalenie krtani to innymi słowy stan zapalny górnego odcinka układu oddechowego odpowiedzialnego za wytwarzanie dźwięków i mowę. Zaburzenie to objawia się przeważnie bólem gardła, kaszlem oraz utratą głosu. Występuje najczęściej w miesiącach od października do kwietnia, kiedy pogoda nie sprzyja, a w większości pomieszczeń zalega suche, ogrzane powietrze.

W zależności od czynnika chorobotwórczego, schorzenie może mieć przebieg krótki, nagły i intensywny, bądź przewlekły. Krtań u noworodków i niemowląt jest szczególnie wrażliwa, dlatego znacznie częściej niż u dorosłych występują w jej obrębie stany obrzękowo-zapalne. Dowiedz się, kiedy choroba stanowi szczególne zagrożenie dla dziecka i jak na nią reagować.

Zapalenie krtani – odmiany choroby

Zapalenie krtani dzielimy na dwa główne rodzaje: zapalenie ostre (trwające do 3 tygodni) i przewlekłe (panujące ponad 3 tygodnie). Dodatkowo można wyszczególnić następujące postaci choroby, biorąc pod uwagę lokalizację stanu zapalnego:

podgłośniowe zapalenie krtani,
zapalenie głośni (fałdów głosowych),
zapalenie nagłośni.

Tak wiele różnych postaci zapalenia krtani wynika z mnogości przyczyn, które mogą wywołać stan zapalny w tych rejonach układu oddechowego. Jakie są najczęstsze powody utraty głosu i kaszlu? Sprawdź!

Ostre zapalenie krtani – przyczyny choroby

Za ostrym zapaleniem krtani stoją zazwyczaj wirusy paragrypy, ale niekiedy też wirusy grypy A lub B oraz adenowirusy. Mówimy wówczas o ostrym podgłośniowym zapaleniu krtani. Z kolei przyczyną zapalenia nagłośni są bakterie, głównie Haemophilus influenzae typu B. Na szczęście, dzięki wprowadzeniu powszechnych szczepień na ten patogen, liczba zachorowań wśród dzieci na zapalenie krtani o podłożu bakteryjnym znacząco zmalała.

Ostre zapalenie krtani może ponadto wystąpić u osób nadwyrężających swój głos (np. u nauczycieli lub śpiewaków), czy przebywających często w suchych, zakurzonych pomieszczeniach. Stan zapalny krtani o ostrym przebiegu może wywołać nawet spożycie zimnego napoju, a to ze względu na nagłe oziębienie narządu.

Przewlekłe zapalenie krtani – przyczyny choroby

Przewlekłe zapalenie krtani, które z definicji trwa dłużej niż 3 tygodnie, spowodowane jest długotrwałym narażeniem na wpływ czynników drażniących.

Należą do nich przede wszystkim:

przewlekłe, nawracające infekcje układu oddechowego (głównie zapalenie zatok, zapalenie oskrzeli i przewlekłe zapalenie migdałków podniebiennych),
długotrwała ekspozycja na substancje drażniące w rodzaju dymu tytoniowego, alkoholu, spalin czy zanieczyszczeń powietrza,
regularna, nadmierna eksploatacja strun głosowych (np. u osób pracujących głosem, w tym zawodowych śpiewaków, nauczycieli itp.),
długotrwałe przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach z suchym powietrzem,
podrażnienie kwasami żołądkowymi będące następstwem nieleczonego refluksu żołądkowo-przełykowego (tzw. refluksowe zapalenie krtani).

Jak rozpoznać zapalenie krtani?

Objawy zapalenia krtani różnią się w zależności od jego rodzaju. Przyczyną ostrego zapalenia krtani w większości przypadków są wirusy, które mnożą się i uszkadzają błonę śluzową podgłośni, w efekcie prowadząc do powstania obrzęku oraz zwężenia światła dróg oddechowych.

Do typowych symptomów ostrego zapalenia krtani należą:

suchy, duszący kaszel przypominający szczekanie (pojawia się zazwyczaj w nocy, wybudzając ze snu),
ból gardła,
drapanie lub łaskotanie w gardle,
chrypka,
spłycenie oddechu,
obniżony ton głosu bądź całkowity bezgłos,
stan podgorączkowy bądź gorączka,
osłabienie.

Warto przy tym pamiętać, że objawy ostrego podgłośniowego zapalenia krtani pojawiają się po 2-3 dniach od wystąpienia wirusowej infekcji górnych dróg oddechowych.

Przewlekłe zapalenie krtani daje nieco łagodniejsze objawy. Schorzenie rozpoznasz po następujących dolegliwościach:

kaszel,
drapanie w gardle,
chrypa,
nadmierna męczliwość głosu.

Jak rozpoznać zapalenie krtani u dziecka?

U dzieci, zwłaszcza bardzo małych, mieszczących się w przedziale wieku od 6. miesiąca do 5. lat, ostre podgłośniowe zapalenie krtani występuje szczególnie często ze względu na specyficzną, odmienną niż u dorosłych, budowę anatomiczną krtani. Ponadto u maluchów znacznie częściej mamy do czynienia z ciężkim przebiegiem schorzenia.

Objawy ostrego podgłośniowego zapalenia krtani pojawiają się u dziecka nagle i obejmują takie dolegliwości, jak:

ostra duszność wdechowa (zazwyczaj w nocy lub nad ranem),
kaszel krtaniowy (przypominający szczekanie),
świst oddechowy (stridor) spowodowany częściowym zwężeniem dróg oddechowych,
niepokój.

85% dzieci pojawiających się na oddziale ratunkowym boryka się z łagodną odmianą zapalenia krtani. Znacznie rzadziej spotykana jest postać umiarkowana i ciężka. Przypadków wymagających intensywnej terapii czy hospitalizacji na oddziale pediatrycznym jest zwykle mniej niż 5%.

Szczególnie niebezpieczne dla dzieci jest nagłośniowe zapalenie krtani, czyli zapalenie nagłośni, które stanowi potencjalne zagrożenie dla życia ze względu na możliwość zwężenia dróg oddechowych nad strunami głosowymi i szybkiego rozwoju duszności. Na szczęście schorzenie występuje rzadko, gdyż wywołują je bakterie H. influenzae typu B, na które większość dzieci została zaszczepiona.

Jak leczyć zapalenie krtani u dziecka?

Przeważnie objawy podgłośniowego zapalenia krtani u dzieci takie jak kaszel ulegają złagodzeniu po około 2-3 dniach. Niekiedy jednak duszność nasila się z czasem – wówczas bezwzględnie należy udać się z dzieckiem do szpitala na obserwację.

Łagodna odmiana zapalenia krtani u dzieci leczona jest przy pomocy glikokortykosteroidów, które redukują obrzęk tkanek podgłośni. Leki podawane są drogą doustną, wziewną, domięśniową lub doodbytniczą. W przypadku nieskuteczności glikokortykosteroidów i utrzymywania się symptomów niewydolności oddechowej stosowana jest epinefryna w nebulizacji przynosząca szybką poprawę stanu chorego.

Aby zapewnić dziecku jak najszybszy powrót do zdrowia należy ponadto zadbać o regularne wietrzenie pokoju, w którym przebywa, a także zainstalować w nim nawilżacz powietrza.

Jak leczyć zapalenie krtani u dorosłych?

U osób dorosłych mamy zazwyczaj do czynienia z przewlekłą odmianą zapalenia krtani. Kluczową sprawą w takim przypadku jest wyeliminowanie czynnika drażniącego, czyli np. dymu tytoniowego czy nadmiernej eksploatacji głosu. Niekiedy poprawę może też przynieść operacja skrzywionej przegrody nosa. Kurację warto wspomóc środkami mukolitycznymi i inhalacjami solankowymi.

Ostre zapalenie krtani u osób dorosłych leczy się przy pomocy leków dostępnych bez recepty, głównie preparatów o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym (np. pastylki do ssania na ból gardła Cholinex lub Strepsils Intensiv, aerozol na ból gardła Tantum Verde bądź Hascosept) oraz przeciwkaszlowym (np. Acodin, Thicodin). Konieczne jest ponadto mówienie szeptem, by oszczędzać głos i nawilżanie strun głosowych.

Pomieszczenie, w którym przebywa chory należy odpowiednio wietrzyć i nawilżać przy pomocy nawilżaczy powietrza bądź mokrych ręczników pozostawionych na kaloryferze. W czasie trwania kuracji zabronione jest palenie papierosów oraz stosowanie ostrych przypraw, gdyż substancje te podrażniają błonę śluzową krtani. Jeżeli przyczyną ostrego zapalenia krtani są bakterie, wówczas do leczenia należy włączyć antybiotyki w rodzaju amoksycyliny. W przypadku kuracji antybiotykami należy jednocześnie zaopatrzyć się w probiotyki, by uniknąć rozregulowania mikroflory jelitowej.

08. Listopad, 2021 0

Czytaj więcej

Rola mikrobioty jelitowej i znaczenie probiotyków

Co to jest mikrobiota jelitowa? Na czym polega dysbioza mikrobioty? Czym są probiotyki oraz jak ważny jest wybór odpowiedniego produktu? Tego i kilku innych rzeczy dowiesz się z poniższego artykułu.

05. Czerwiec, 2024 0

Czytaj więcej

Prawidłowy rozwój Twojego dziecka jeszcze przed narodzinami - epigenetyka na usługach rodziców

Decyzje i zachowania przyszłych rodziców mają znaczący wpływ na rozwój dziecka w przyszłości. Potwierdza to młoda, ale rozwijająca się w ekspresowym tempie dziedzina nauki, znana jako epigenetyka.

22. Wrzesień, 2023 0

Czytaj więcej

Jak rozpoznać i leczyć zapalenie krtani? Sprawdź!

Zapalenie krtani może mieć przebieg króki i ostry bądź przewlekły, w zależności od czynnika wywołującego schorzenie. Choroba jest groźna zwłaszcza dla dzieci, dlatego warto wiedzieć, jak ją rozpoznać.

13. Kwiecień, 2023 0

Czytaj więcej

Menopauza – poznaj jej objawy i sposoby jak sobie z nimi radzić

Przekwitanie to naturalny proces w życiu każdej kobiety, podczas którego pojawiają się nieprzyjemne dolegliwości. Pierwsze objawy menopauzy mogą pojawić się już pomiędzy 45 a 50 rokiem życia. Dowiedz się, jak skutecznie je złagodzić.

08. Listopad, 2021 0

Czytaj więcej

Rola mikrobioty jelitowej i znaczenie probiotyków

18. Październik, 2021 0

Czytaj więcej

Czym właściwie jest starzenie się organizmu?

Istnieje wiele teorii, które starają się wytłumaczyć przyczyny starzenia. Ważniejsze jednak jest skupienie się na tym jak samo starzenie przebiega i jakie ma konsekwencje...

14. Październik, 2021 0

Czytaj więcej

Jak olejki CBD wpływają na odporność?

Badania nad CBD nabierają tempa w ostatnich latach, odkrywając przed nami nowe, zaskakujące właściwości tej niezwykłej substancji. Jednym z najświeższych odkryć naukowców jest wpływ CBD na odporność.