Jak rozpoznać zatrucie ciążowe (gestozę)? Sprawdź!

Autor: mgr Dominik Kaźmierczak
Dodano dnia 31-01-2023

Kliknij tutaj aby powrócić
na poprzednią stronę

Zatrucie ciążowe – co to jest?

Zatrucie ciążowe, zwane inaczej gestozą, to zespół charakterystycznych objawów, które występują tylko w tym schorzeniu. Zaliczamy do nich nadciśnienie tętnicze, białkomocz oraz uogólnione obrzęki – jest to tzw. stan przedrzucawkowy. Jeżeli lekarz nie wdroży odpowiednio szybko leczenia farmakologicznego, choroba może przejść w drugi etap, czyli tzw. stan rzucawkowy, który grozi nawet zgonem matki oraz/lub płodu, a także przedwczesnym porodem czy niedotlenieniem dziecka i w konsekwencji zaburzeniami w dalszym rozwoju, w tym opóźnieniem umysłowym. Poza wcześniej wymienionymi objawami charakteryzuje się występowaniem niebezpiecznych drgawek, które poprzedzają silne zawroty i bóle głowy, zaburzenia świadomości czy uczucie niepokoju. Taki przebieg ma późna gestoza, występująca po 20. tygodniu ciąży.

Inną odmianą zatrucia ciążowego jest gestoza wczesna, która może pojawić się już w pierwszym trymestrze ciąży. Powikłanie to jest ściśle związane ze zmianami hormonalnymi, a objawia się głównie nudnościami i wymiotami w godzinach porannych, choć w niektórych przypadkach dolegliwości te mogą przeciągnąć się na cały dzień. Schorzenie przeważnie nie stanowi większego zagrożenia dla zdrowia matki i mija samoistnie po pewnym czasie, jednak zdarzają się przypadki odwodnienia, kiedy konieczne jest podanie elektrolitów drogą dożylną.

Jak rozpoznać zatrucie ciążowe? Objawy

Dla matki oraz rozwijającego się w jej łonie płodu najbardziej niebezpieczna jest gestoza późna, występująca po 20. tygodniu ciąży. Schorzenie składa się z etapu przedrzucawkowego i może rozwinąć się w rzucawkę, czyli niebezpieczne dla życia drgawki, jeżeli nie zostanie odpowiednio wcześnie wdrożone leczenie farmakologiczne.

Stan przedrzucawkowy diagnozowany jest na podstawie następujących objawów:

nadciśnienie tętnicze krwi – może być pierwotne (przewlekłe), czyli zdiagnozowane jeszcze przed ciążą lub do 20. tygodnia ciąży, bądź indukowane ciążą (zdiagnozowane po 20. tygodniu ciąży); w obu przypadkach warunkiem rozpoznania nadciśnienia są parametry ciśnienia równe lub wyższe od 140/90 mmHg, natomiast ciężka odmiana rozpoznawana jest powyżej wartości 160/110 mmHg,
białkomocz – samo nadciśnienie tętnicze nie świadczy jeszcze o obecności stanu przedrzucawkowego, jednak w połączeniu z nadmierną ilością białka w moczu (minimum 300 mg) diagnoza zaczyna być jednoznaczna; ilość białka w moczu jest proporcjonalna do etapu zaawansowania choroby,
uogólnione obrzęki – obrzęki w okresie ciąży są zjawiskiem fizjologicznym, wynikającym z gromadzenia się nadmiaru wody w organizmie, zwłaszcza w obrębie kończyn dolnych; charakterystyczną cechą obrzęków uogólnionych jest jednak to, że występują nie tylko na nogach, ale także na twarzy, brzuchu czy rękach, a ponadto nie ustępują, tak jak się to dzieje w przypadku obrzęków fizjologicznych, po przespanej nocy czy odpoczynku.

Etap przedrzucawkowy jest na tyle charakterystyczny, że postawienie diagnozy i wdrożenie odpowiedniego leczenia przez lekarza prowadzącego nie powinno stanowić problemu. W innym przypadku choroba może rozwinąć się w rzucawkę ciążową, która stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia ciężarnej kobiety oraz płodu. Poza wyżej wspomnianymi symptomami rzucawkę charakteryzują takie objawy, jak:

drgawki,
uczucie niepokoju,
nudności i wymioty,
bóle w nadbrzuszu,
silne bóle i zawroty głowy,
zaburzenia widzenia,
skąpomocz,
obrzęk płuc,
sinica,
zahamowanie wewnątrzmacicznego wzrostu płodu,
zaburzenia, a nawet utrata świadomości.

Przyczyny zatrucia ciążowego

Przyczyny gestozy nie zostały do końca poznane, jednak badacze wyróżniają szereg czynników, mogących zwiększać prawdopodobieństwo jej wystąpienia w trakcie ciąży:

wiek matki powyżej 35 lat lub poniżej 18 lat,
predyspozycje genetyczne – wystąpienie stanu przedrzucawkowego i/lub rzucawki ciążowej w najbliższej rodzinie (np. u matki),
pierwsza ciąża,
ciąża mnoga,
nieprawidłowa dieta, otyłość,
nadciśnienie tętnicze zdiagnozowane przed ciążą, nieustabilizowana cukrzyca (duże wahania glikemii), zaburzenia i choroby wątroby, toczeń czy niewydolność nerek,
konflikt serologiczny (nieprawidłowa reakcja immunologiczna organizmu matki na inną grupę krwi dziecka),
zaśniad groniasty,
stres.

Jak się leczy zatrucie ciążowe?

Leczenie zatrucia ciążowego uzależnione jest od nasilenia choroby. Jeżeli mamy do czynienia z łagodną postacią stanu przedrzucawkowego (ciśnienie tętnicze poniżej 160/110 mmHg) i wiek ciąży nie przekracza 34. tygodnia, wówczas wskazane jest wdrożenie postępowania wyczekującego, polegającego na kontroli i regularnych pomiarach ciśnienia tętniczego (4 razy dziennie co 6 godzin).

W przypadku wystąpienia ciężkiego zatrucia ciążowego, kiedy ciśnienie tętnicze przekracza pułap 160/100 mmHg, a ilość białka w moczu rośnie, konieczna jest bezzwłoczna hospitalizacja ciężarnej kobiety, umożliwiająca dożylne podawanie leków obniżających ciśnienie tętnicze, a także kontrolę parametrów życiowych oraz gospodarki wodno-elektrolitowej i dożylne uzupełnianie ewentualnych niedoborów. Wprowadzona zostaje również specjalna, lekkostrawna dieta i reżim łóżkowy.

W ciężkim przebiegu gestozy, zwłaszcza gdy wiek ciąży przekracza 37. tydzień (lub wcześniej, jeśli stan matki lub płodu ulega gwałtownemu pogorszeniu), najlepszym rozwiązaniem jest zakończenie ciąży. Jeżeli ciąża jest donoszona, zalecane jest jej ukończenie przez cesarskie cięcie.

18. Październik, 2021 0

Czytaj więcej

Czym właściwie jest starzenie się organizmu?

Istnieje wiele teorii, które starają się wytłumaczyć przyczyny starzenia. Ważniejsze jednak jest skupienie się na tym jak samo starzenie przebiega i jakie ma konsekwencje...

14. Październik, 2021 0

Czytaj więcej

Jak olejki CBD wpływają na odporność?

Badania nad CBD nabierają tempa w ostatnich latach, odkrywając przed nami nowe, zaskakujące właściwości tej niezwykłej substancji. Jednym z najświeższych odkryć naukowców jest wpływ CBD na odporność.

04. Grudzień, 2020 0

Czytaj więcej

Czy warto stosować preparaty z CBD na poprawę odporności? Sprawdzamy

CBD przypisuje się coraz więcej korzystnych dla zdrowia właściwości. Jedną z nich jest wspieranie odporności. Czy popularne suplementy faktycznie wpływają na siły obronne organizmu? Sprawdź!

21. Czerwiec, 2022 1

Czytaj więcej

Tabletki na potencję bez recepty? Jakie leki na erekcję? Jak dzałają?

Tabletki na potencję dostępne od ręki uznawane są za mniej skuteczne niż dedykowane temu problemowi leki na receptę. Wszystko zależy jednak od ich składu. Sprawdź, na które preparaty bez recepty warto zwrócić uwagę!

08. Listopad, 2021 0

Czytaj więcej

Rola mikrobioty jelitowej i znaczenie probiotyków

Co to jest mikrobiota jelitowa? Na czym polega dysbioza mikrobioty? Czym są probiotyki oraz jak ważny jest wybór odpowiedniego produktu? Tego i kilku innych rzeczy dowiesz się z poniższego artykułu.

18. Październik, 2021 0

Czytaj więcej

Czym właściwie jest starzenie się organizmu?

Istnieje wiele teorii, które starają się wytłumaczyć przyczyny starzenia. Ważniejsze jednak jest skupienie się na tym jak samo starzenie przebiega i jakie ma konsekwencje...

14. Październik, 2021 0

Czytaj więcej