Kiedy ból brzucha powinien wzbudzać niepokój?

Autor: mgr Dominik Kaźmierczak
Dodano dnia 29-01-2021

Kliknij tutaj aby powrócić
na poprzednią stronę

Każdy z nas od czasu do czasu zmaga się z bólem brzucha. Przeważnie przyczyny dolegliwości są błahe, a problem po pewnym czasie rozwiązuje się sam. Niestrawność pojawiająca się po spożyciu nieświeżych czy ciężkostrawnych produktów, wzmożone ruchy robaczkowe jelit czy też nadmierne gromadzenie się gazów w jelitach to częste i niegroźne przypadłości, którym towarzyszy ból brzucha. Zdarzają się jednak przypadki, gdy dyskomfort w okolicach tułowia świadczy o schorzeniach takich jak np. wrzody, refluks czy nawet nowotwory żołądka i przełyku. Jak odróżnić "zwykły" ból od bólu zwiastującego groźne powikłania zdrowotne? Sprawdź!

Rodzaje bólów brzucha

Aby rozpoznać, czy dokuczający nam ból brzucha wiąże się z jakąś groźną chorobą, czy raczej świadczy o tymczasowej niedyspozycji układu pokarmowego, należy określić jego natężenie, czas trwania, charakter, a także okoliczności jego wystąpienia i objawy towarzyszące. Natężenie bólu można ocenić za pomocą metody opisowej, gdzie wyróżnia się pięć stopni – brak bólu, ból słaby, ból umiarkowany, ból silny oraz ból nie do zniesienia. Innym sposobem jest skala numeryczna, w której 0 oznacza całkowity brak bólu, zaś 10 – najsilniejszy ból, jaki można sobie wyobrazić.

Ból przy niestrawnościach jest ostry, lecz przemijający i zazwyczaj nie towarzyszą mu jakiekolwiek dodatkowe objawy. W niektórych przypadkach mogą pojawić się krótkotrwałe wymioty bądź biegunka.

W przypadku zatrucia pokarmowego ból również jest krótkotrwały i ostry, towarzyszą mu jednak wymioty i biegunka, a niekiedy również wysoka gorączka. W obu przypadkach ból trwa względnie krótko i nie jest odczuwany w konkretnym miejscu.

Ból, który powinien wzbudzić niepokój, to przeważnie ból zlokalizowany w ściśle określonym miejscu brzucha. Zdarzają się wyjątki od tej reguły, jak np. zapalenie otrzewnej, które wywołuje uogólniony ból w obrębie jamy brzusznej, a zagraża życiu. Zazwyczaj jednak alarmującym bólem jest nagły ból o silny natężeniu zlokalizowany w konkretnym obszarze tułowia. Dolegliwość tego typu najczęściej świadczy o toczących się w organizmie schorzeniach takich jak choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, zapalenie trzustki, choroba wątroby i dróg żółciowych, zapalenie wyrostka robaczkowego, choroby zapalne i niedrożności jelit czy choroby nerek i dróg moczowych.

Niekiedy ból brzucha może sygnalizować stan zagrażający życiu pacjenta i wówczas konieczne jest wezwanie pogotowia ratunkowego, w innych przypadkach wystarczy wizyta w szpitalu bądź przychodni. Jakie są charakterystyczne cechy bólu brzucha towarzyszącego groźnym dla życia sytuacjom?

Kiedy ból brzucha wymaga wezwania pogotowia ratunkowego?

Jeżeli bolesnemu wzdęciu brzucha towarzyszy niskie ciśnienie tętnicze, bladość i potliwość, możemy mieć do czynienia z pęknięciem narządu wewnętrznego. Tego typu powikłania mogą pojawić się jako następstwo mocnego uderzenia, upadku bądź wypadku komunikacyjnego.

Piekący ból w górnej części brzucha występujący wraz z nudnościami, uczuciem lęku i wzmożoną potliwością powinien wzbudzić niepokój zwłaszcza u osób z chorobą wieńcową, bądź należących do grupy ryzyka (palacze tytoniu, osoby z nadwagą, chorzy na miażdżycę), gdyż może być symptomem zawału serca.

Szczególnie niebezpieczne jest pęknięcie tętniaka aorty brzusznej, które w przypadku braku natychmiastowej pomocy lekarza kończy się przeważnie śmiercią. Charakterystycznym objawem jest w tym przypadku wyjątkowo silny i gwałtowny ból brzucha promieniujący aż do pleców i pachwin. Ból ten może być zarówno stały, jak i przerywany. Tętniak aorty pojawia się na skutek zmian miażdżycowych, a jego pęknięcie następuje przeważnie w momencie gwałtownego wysiłku bądź wzrostu ciśnienia krwi.

Kiedy ból brzucha wymaga wizyty w szpitalu bądź przychodni?

Niekiedy ból brzucha świadczy o groźnej chorobie, jednak nie zagraża bezpośrednio życiu, dlatego nie wymaga aż tak pilnej pomocy jak np. w przypadku pęknięcia tętniaka aorty. Konieczna jest natomiast wizyta w szpitalu bądź w przychodni w celu wykonania badań i ustalenia przyczyn dolegliwości.

Pęknięcie wrzodu żołądka -

Nagły i ostry ból zaczynający się w górnej części brzucha, a następnie przenoszący się na całą jamę brzuszną może świadczyć o perforacji wrzodu trawiennego. Charakterystyczną cechą takiego bólu jest jego nasilenie, które może prowadzić nawet do omdlenia. Pęknięcie wrzodu żołądka wymaga natychmiastowej interwencji chirurgicznej, w innym wypadku może dojść do groźnego zapalenia otrzewnej, a w konsekwencji do zagrażającego życiu wstrząsu septycznego.

Jeżeli mamy do czynienia z nasilającym się, ostrym i kurczowym bólem brzucha, któremu dodatkowo towarzyszą objawy takie jak brak apetytu, wymioty, nudności, wzdęcie brzucha i całkowite zaparcie, najprawdopodobniej zmagamy się z niedrożnością jelit. Schorzenie to pojawia się najczęściej na skutek połknięcia ciała obcego, zrostów pooperacyjnych, przepukliny, a niekiedy przyczyną niedrożności jelit są guzy nowotworowe.

Nagły, ostry ból umiejscowiony w środkowej i górnej części brzucha oraz promieniujący do kręgosłupa może wskazywać na zapalenie trzustki, zwłaszcza, jeżeli towarzyszą mu objawy takie jak gorączka, dreszcze, uporczywe wymioty, zatrzymanie gazów i stolca oraz tzw. objaw Cullena, czyli przekrwienie w okolicy pępka. Leczenie prowadzone jest w warunkach szpitalnych i obejmuje żywienie dojelitowe, podawanie leków przeciwbólowych i rozkurczowych, a w przypadku zablokowania przewodów żółciowych konieczne jest skomplikowane leczenie operacyjne. Zapalenie trzustki przeważnie wynika z nadużywania alkoholu bądź chorób dróg żółciowych takich jak np. kamica żółciowa.

W przypadku zapalenia pęcherzyka żółciowego ból brzucha promieniuje pod prawą łopatkę, zaś z objawów towarzyszących pojawia się gorączka nudności i wymioty. Leczenie obejmuje początkowo nawadnianie, odpowiednią dietę i antybiotykoterapię, a następnie można zdecydować się na usunięcie pęcherzyka żółciowego.

Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego wymaga szybkiej wizyty w szpitalu. Początkowo objawia się bólem wokół pępka, który z czasem wędruje w kierunku prawej, dolnej części brzucha. Charakterystyczne są też objawy towarzyszące takie jak brak apetytu, wymioty, gorączka i nasilenie bólu podczas kaszlu czy uciskania brzucha.

18. Październik, 2021 0

Czytaj więcej

Czym właściwie jest starzenie się organizmu?

Istnieje wiele teorii, które starają się wytłumaczyć przyczyny starzenia. Ważniejsze jednak jest skupienie się na tym jak samo starzenie przebiega i jakie ma konsekwencje...

14. Październik, 2021 0

Czytaj więcej

Jak olejki CBD wpływają na odporność?

Badania nad CBD nabierają tempa w ostatnich latach, odkrywając przed nami nowe, zaskakujące właściwości tej niezwykłej substancji. Jednym z najświeższych odkryć naukowców jest wpływ CBD na odporność.

04. Grudzień, 2020 0

Czytaj więcej

Czy warto stosować preparaty z CBD na poprawę odporności? Sprawdzamy

CBD przypisuje się coraz więcej korzystnych dla zdrowia właściwości. Jedną z nich jest wspieranie odporności. Czy popularne suplementy faktycznie wpływają na siły obronne organizmu? Sprawdź!

21. Czerwiec, 2022 1

Czytaj więcej

Tabletki na potencję bez recepty? Jakie leki na erekcję? Jak dzałają?

Tabletki na potencję dostępne od ręki uznawane są za mniej skuteczne niż dedykowane temu problemowi leki na receptę. Wszystko zależy jednak od ich składu. Sprawdź, na które preparaty bez recepty warto zwrócić uwagę!

08. Listopad, 2021 0

Czytaj więcej

Rola mikrobioty jelitowej i znaczenie probiotyków

Co to jest mikrobiota jelitowa? Na czym polega dysbioza mikrobioty? Czym są probiotyki oraz jak ważny jest wybór odpowiedniego produktu? Tego i kilku innych rzeczy dowiesz się z poniższego artykułu.

18. Październik, 2021 0

Czytaj więcej

Czym właściwie jest starzenie się organizmu?

Istnieje wiele teorii, które starają się wytłumaczyć przyczyny starzenia. Ważniejsze jednak jest skupienie się na tym jak samo starzenie przebiega i jakie ma konsekwencje...

14. Październik, 2021 0

Czytaj więcej