Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego - czym jest żywność medyczna i kiedy po nią sięgać?

Autor: mgr Dominik Kaźmierczak
Dodano dnia 16-02-2024

Kliknij tutaj aby powrócić
na poprzednią stronę

Żywność medyczna - wsparcie w leczeniu chorób

Wybory żywieniowe mają ogromny wpływ na nasze zdrowie. Nawet u ludzi zdrowych, ograniczona konsumpcja warzyw i owoców, a tym samym brak zbilansowanej diety może przyczynić się do rozwoju chorób cywilizacyjnych, np. sercowo-naczyniowych czy cukrzycy typu II. Rola żywienia, wpływającego na samopoczucie i stan zdrowia ludzkiego organizmu jest fundamentalna. Dlatego codzienna, zbilansowana dieta powinna składać się z produktów należących do następujących grup spożywczych: produkty zbożowe, warzywa, owoce, nabiał, mięso, ryby, jaja, nasiona roślin strączkowych i tłuszcze. Przestrzeganie powyższych zaleceń dietetycznych pozwala chronić organizm przed niejedną chorobą.

Wielu chorych boryka się z zaburzeniami łaknienia, postępującą utratą masy ciała, a w konsekwencji niedożywieniem. Odpowiednia dawka białka i energii jest istotna nie tylko w okresie leczenia, ale także w czasie rekonwalescencji i odbudowy wyniszczonych tkanek. Dlatego tak ważne jest, aby w jak najkrótszym czasie od rozpoznania choroby wdrożyć właściwy sposób żywienia, a w razie potrzeby uzupełnić dietę chorego o suplementację żywnością specjalnego przeznaczenia medycznego. Wpływ żywności medycznej na zdrowie człowieka jest niebagatelne – stanowi solidne wsparcie dla pacjentów i ich rodzin w zmaganiu się z chorobą.

Żywność medyczna, czyli leczenie przez jedzenie

Czym jest żywność specjalnego przeznaczenia medycznego? To żywność o specjalnym składzie, przeznaczona do dietetycznego odżywiania pacjentów z uzasadnionymi medycznie wymaganiami żywieniowymi, stosowana pod nadzorem lekarza. Stosuje się ją zarówno u niemowląt, osób w podeszłym wieku, jak i pacjentów z zaburzeniami trawienia, wchłaniania, metabolizowania, czy uzasadnionymi medycznie specjalistycznymi wymaganiami żywieniowymi. W przypadku osób z tego rodzaju dysfunkcjami, konieczne jest systematyczne i regularne dostarczanie wartości odżywczych, witamin oraz makro- i mikroelementów podczas posiłków.

Rozróżniamy dwa rodzaje żywienia medycznego:

- żywienie dojelitowe (poprzez przewód pokarmowy) - pokarm jest podawany pacjentom w formie doustnej.

- żywienie pozajelitowe (dożylne) - preparaty odżywcze są podawane przez założoną do przewodu pokarmowego sondę (zgłębnik).

Charakterystyka żywności specjalnego przeznaczenia medycznego

Rolą żywienia medycznego jest wspomaganie leczenia w taki sposób, aby organizm miał siłę do walki z chorobą. Preparaty odżywcze doustnego żywienia medycznego to wysokoenergetyczne i wysokobiałkowe środki spożywcze, występujące najczęściej w formie napoju. W zależności od stanu zdrowia, można je spożywać pomiędzy posiłkami, a w razie potrzeby stosować jako ich zamiennik, zapewniający całodniowe wyżywienie.

Charakterystyczną cechą produktów zaliczanych jako żywienie medyczne jest wysoka wartość odżywcza w stosunku do objętości preparatu, dzięki temu nawet mała dawka zawiera odpowiednią ilość makro- i mikroskładników (białko, tłuszcze, węglowodany oraz witaminy i pierwiastki śladowe). Skondensowana, płynna formuła jest łatwa do spożycia, dzięki czemu już stosunkowo mała objętość preparatu zapewnia pacjentom odpowiednią podaż energii wraz ze składnikami odżywczymi. Jest to szczególnie zbawienne w przypadku osób, które mają problemy z brakiem apetytu lub połykaniem.

Zalecenia żywieniowe dla chorych

Zalecenia żywieniowe mogą wymagać modyfikacji w zależności od choroby i zastosowanej metody jej leczenia. O konieczności zastosowania diety o zmienionej konsystencji lub sztucznego żywienia decyduje indywidualny stan zdrowia pacjenta. Dlatego w przebiegu chorób wpływających na wchłanianie składników odżywczych, wszelkiego rodzaju suplementy i żywność medyczną należy stosować pod kontrolą lekarza lub/i dietetyka. Żywienie medyczne to idealne rozwiązanie dla pacjentów zmagających się z problemem zaspokojenia zwiększonego zapotrzebowania żywieniowego. Zalicza się do nich doustne preparaty Nutridrink, które uzupełniają niedobory energetyczne i odżywcze.

Kiedy sięgać po środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego?

W sytuacji, kiedy przyjmowane pokarmy nie zaspokajają minimalnego zapotrzebowania na niezbędne składniki odżywcze, posiłki można wzbogacać o optymalnie dobraną suplementację, za pomocą specjalistycznych odżywek w postaci płynów lub proszku, które są niezwykle łatwe w podaniu. Tzw. nutridrinki, czyli odżywcze preparaty to idealne rozwiązanie dla osób, którym zagraża niedożywienie. Tego rodzaju wsparcie żywieniowe wskazane jest nie tylko na początkowym etapie leczenia, ale także przed jego rozpoczęciem - jako wzmocnienie organizmu przed chemio- i radioterapią, jak i w trakcie rekonwalestencji, podczas której konieczne jest wspomaganie odbudowy organizmu po zakończonym leczeniu.

Dla kogo?

Żywność medyczna to także rozwiązanie dla pacjentów, u których żywienie doustne jest niewystarczające lub niemożliwe. Dotyczy to m.in. osób borykających się z chorobą nowotworową, niewydolnością oddechową/krążenia lub w okresie okołooperacyjnym. Warto wspomnieć, że żywienie medyczne to także integralny element terapii onkologicznej. Należy mieć świadomość, że u chorych zapotrzebowanie energetyczne rośnie. W takim wypadku żywienie medyczne to idealny sposób na zwiększenie wartości odżywczej całodziennego wyżywienia.

Żywienie medyczne - dawkowanie

Od czego zależy dawkowanie żywności specjalnego przeznaczenia medycznego? Pierwszym kryterium doboru jest masa ciała pacjenta. Następnie bierze się pod uwagę wiek, płeć, ilość spożywanych pokarmów drogą tradycyjną oraz potrzeby żywieniowe, które wynikają z przebiegu choroby i jej leczenia. Warto pamiętać, że normy żywienia są opracowywane dla ludzi zdrowych, a co za tym idzie ich przestrzeganie może być niewystarczające lub nieodpowiednie dla osób w stanie choroby. Osoby dotknięte chorobami cywilizacyjnymi, jak chociażby cukrzyca, nadciśnienie tętnicze czy osteoporoza powinny odpowiednio zbilansować swój jadłospis w porozumieniu z lekarzem i dietetykiem.

Żywność medyczna a profilaktyka chorób nowotworowych

Choroby wpływają na sposób odżywiania się, a dieta ma olbrzymi wpływ na witalność. Zdarza się, że chorzy skarżą się na brak apetytu lub trudności z przyjmowaniem posiłków, co doprowadza do tracenia na wadze i słabnięcia. Eliminacja wielu produktów z codziennej diety może skutkować niedoborami żywieniowymi oraz znaczną utratą masy ciała. Jeśli dodamy do tego brak odpowiednich proporcji składników odżywczych w diecie, skutkiem ubocznym może być niedożywienie a nawet tzw. wyniszczenie nowotworowe. Właściwą podaż niezbędnych składników odżywczych zapewnia wtedy żywność medyczna, która nie tylko łagodzi skutki uboczne leczenia, ale także wspiera organizm w walce z chorobą, oraz zmniejsza ryzyko jej nawrotu.

Podsumowanie

Zaspokajanie potrzeb żywieniowych jest złożone i zależy od wielu czynników. Skutecznym wsparciem w procesie leczenia jest żywienie medyczne, dzięki któremu droga do pełni zdrowia staje się łatwiejsza. Ustąpienie uporczywych dolegliwości, z którymi borykają się osoby walczące z chorobą, to czas, w którym pacjenci nie skarżą się już na brak apetytu i zdecydowanie chętniej sięgają po tradycyjne jedzenie. Powrót do pełni sił przy pomocy żywienia medycznego udowadnia, że tego rodzaju wsparcie żywieniowe jest nieodzownym elementem leczenia wielu chorób.

18. Październik, 2021 0

Czytaj więcej

Czym właściwie jest starzenie się organizmu?

Istnieje wiele teorii, które starają się wytłumaczyć przyczyny starzenia. Ważniejsze jednak jest skupienie się na tym jak samo starzenie przebiega i jakie ma konsekwencje...

14. Październik, 2021 0

Czytaj więcej

Jak olejki CBD wpływają na odporność?

Badania nad CBD nabierają tempa w ostatnich latach, odkrywając przed nami nowe, zaskakujące właściwości tej niezwykłej substancji. Jednym z najświeższych odkryć naukowców jest wpływ CBD na odporność.

04. Grudzień, 2020 0

Czytaj więcej

Czy warto stosować preparaty z CBD na poprawę odporności? Sprawdzamy

CBD przypisuje się coraz więcej korzystnych dla zdrowia właściwości. Jedną z nich jest wspieranie odporności. Czy popularne suplementy faktycznie wpływają na siły obronne organizmu? Sprawdź!

21. Czerwiec, 2022 1

Czytaj więcej

Tabletki na potencję bez recepty? Jakie leki na erekcję? Jak dzałają?

Tabletki na potencję dostępne od ręki uznawane są za mniej skuteczne niż dedykowane temu problemowi leki na receptę. Wszystko zależy jednak od ich składu. Sprawdź, na które preparaty bez recepty warto zwrócić uwagę!

08. Listopad, 2021 0

Czytaj więcej

Rola mikrobioty jelitowej i znaczenie probiotyków

Co to jest mikrobiota jelitowa? Na czym polega dysbioza mikrobioty? Czym są probiotyki oraz jak ważny jest wybór odpowiedniego produktu? Tego i kilku innych rzeczy dowiesz się z poniższego artykułu.

18. Październik, 2021 0

Czytaj więcej

Czym właściwie jest starzenie się organizmu?

Istnieje wiele teorii, które starają się wytłumaczyć przyczyny starzenia. Ważniejsze jednak jest skupienie się na tym jak samo starzenie przebiega i jakie ma konsekwencje...

14. Październik, 2021 0

Czytaj więcej