Jak prawidłowo powinien wyglądać stolec?
Prawidłowy wygląd stolca obejmuje nie tylko kolor, ale także konsystencję, uformowanie czy obecność nieprzetrawionych
resztek. Wzorcowy egzemplarz kału powinien posiadać barwę brązową ze wszystkimi odcieniami od jasnobrązowej do ciemnobrązowej, konsystencję niezbyt miękką, ale też nie za twardą, a także nie powinny znajdować się w nim niestrawione resztki pokarmowe.
Ludzki stolec stanowi mieszaninę pokarmu, wody i bakterii, dlatego jego barwa może zależeć w dużej mierze od diety, a także od przyjmowanych napojów czy leków. Najczęstsze kolorystyczne odstępstwa od normy obejmują kolor czarny, czerwony, zielony, żółty oraz biały. Taki widok zazwyczaj wzbudza w nas niepokój o własne zdrowie, jednak nienaturalne zabarwienie stolca nie musi automatycznie oznaczać choroby. Zielony kolor kału jest normalnym zjawiskiem przy diecie bogatej w zielone warzywa liściaste takie jak m.in. brokuł, sałata, kapusta, szpinak, zielona papryka, rukola, roszponka czy jarmuż, ze względu na chlorofil zawarty w tego rodzaju produktach. Podobny mechanizm działa w przypadku spożywaniu buraków, kiedy to stolec przybiera barwę czerwoną.
Wyjątkiem jest sytuacja, gdy pomimo zmiany diety odbarwienie kału nie ustępuje w ciągu kilku kolejnych dni. Jeżeli dodatkowo występują objawy takie jak bóle brzucha, konieczna jest natychmiastowa wizyta u lekarza i przeprowadzenie odpowiednich badań diagnostycznych.
Co oznacza zielony stolec u dorosłych?
W niektórych przypadkach, zwłaszcza jeżeli zielony stolec występuje przewlekle, można podejrzewać takie choroby jak:
- zatrucia pokarmowe,
- alergie pokarmowe,
- zakażenia pasożytnicze,
- bakteryjne zapalenie jelit,
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
- rzekomobłoniaste zapalenie jelit,
- choroba Leśniowskiego-Crohna,
- celiakia,
- zespół upośledzonego wchłaniania,
- zespół jelita drażliwego,
- zaburzenie flory bakteryjnej jelit,
- choroby dróg żółciowych (kamica przewodów żółciowych, zwężenie dróg żółciowych czy infekcyjne zapalenie wątroby).
Odbarwienie stolca na kolor zielony może ponadto wystąpić po zażyciu środków przeczyszczających, gdyż zwiększona perystaltyka jelit sprawia, że żółć nie zdąża zmienić barwy z zielonej na żółtą.
Zielony stolec to także efekt zażywania niektórych leków, takich jak:
- antybiotyki (stosując antybiotyki, warto włączyć do diety kefiry i jogurty naturalne),
- indometacyna (wykorzystywana w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów).
Co oznacza zielony stolec u dziecka?
U najmłodszych podopiecznych karmionych piersią zielone zabarwienie stolca to zazwyczaj efekt nadwrażliwości na określony element w diecie matki – zazwyczaj jest to nabiał lub herbatki laktacyjne. Po odstawieniu problematycznego produktu kolor kupki powinien wrócić do normy.
Przyczyny odbarwienia stolca u niemowląt bywają błahe – często źródłem anomalii jest zjedzenie lekkostrawnego posiłku, gdyż wówczas pasaż jelitowy jest bardzo szybki. Zielony kolor kału pojawia się wtedy z tych samych przyczyn, co przy stosowaniu środków przeczyszczających u dorosłych. U starszych pociech zielona kupka może wystąpić po spożyciu intensywnie zielonych produktów, takich jak m.in. szpinak, brokuł czy jarmuż. Jeżeli nie towarzyszą temu inne niepokojące objawy, nie ma powodów do niepokoju.
Zielony stolec u niemowlaka może ponadto mieć związek z przyjmowaniem mleka modyfikowanego fortyfikowanego żelazem – odbarwienie kału wynika wówczas z nadmiaru pierwiastka bądź może być związane z jego nieprawidłowym przyswajaniem. Z nienaturalnym kolorem kału u dziecka możesz zetknąć się również, podając mu mleko modyfikowane ze zhydrolizowanym białkiem (typu HA).
Zielone zabarwienie stolca u dziecka może też mieć poważniejsze przyczyny. Do chorób, które wywołują podobne zaburzenia, zaliczamy m.in. żółtaczkę, a także infekcje wirusowe lub bakteryjne. Przyczyną anomalii w zakresie barwy kału mogą być ponadto problemy z mikrobiotą jelitową.
Kiedy zielony stolec u dziecka powinien wzbudzić niepokój?
Zazwyczaj nieprawidłowe zabarwienie stolca u dziecka to wynik zmiany diety, jednak szczególną uwagę powinny zwrócić objawy dodatkowe, takie jak:
- problemy z oddawaniem stolca,
- nagła zmiana konsystencji lub zapachu stolca,
- bóle brzucha,
- kolka,
- gorączka,
- nerwowość,
- apatia,
- tracenie na wadze.
W przypadku wystąpienia powyższych, dodatkowych objawów, należy jak najszybciej skontaktować się z pediatrą, który zdecyduje, jak należy postępować.