Dlaczego w ciąży i podczas laktacji wzrasta zapotrzebowanie na składniki odżywcze?
Już od dawna eksperci podkreślają zależność między sposobem odżywiania a zdrowiem. Szczególnie istotne jest prawidłowe odżywianie w okresie poprzedzającym ciążę oraz podczas ciąży. Sposób żywienia matki w czasie ciąży wpływa na rozwój płodu, a także na zdrowie dziecka, już po urodzeniu. W okresie ciąży zapotrzebowanie na składniki pokarmowe oraz energię ulega zwiększeniu. Wynika to m.in. ze wzrostu wartości kalorycznej tworzonych podczas ciąży tkanek (płód, łożysko, błony płodowe, płyn owodniowy itd.). W ciąży wzrasta zapotrzebowanie na niektóre witaminy i składniki mineralne nawet o 80%. Trudnym zadaniem jest ułożenie diety, która pokrywałaby zapotrzebowanie na witaminy i składniki mineralne oraz DHA, jednocześnie nie przekraczając zapotrzebowania energetycznego. W związku z tym Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników zaleca włączenie w okresie planowania oraz ciąży dodatkowej suplementacji.
Jakie składnik są naprawdę istotne dla mamy i dziecka?
FOLIANY – każda kobieta powinna co najmniej 6 tygodni przed planowanym poczęciem przyjmować dawkę 0,4-0,8 mcg folianów dziennie i kontynuować suplementację do końca trwania ciąży oraz w czasie laktacji. Zarówno ciąża jak i laktacja to okres zwiększonego zapotrzebowania, co jest związane z intensywnym wzrostem i rozwojem płodu, łożyska oraz tkanek matczynych. Przyjmowanie kwasu foliowego w ciąży zabezpiecza również przed porodem przedwczesnym i ryzykiem małej masy urodzeniowej dziecka. Odpowiedni poziom folianów korzystnie wypływa na funkcjonowanie układu krwiotwórczego, nerwowego i sercowo-naczyniowego, na regulację tworzenia i dojrzewania krwinek czerwonych oraz na procesy wzrostu, rozwoju i rozmnażania wszystkich komórek ustroju.
DHA – podczas ciąży szczególnie ważne są kwasy tłuszczowe z rodziny omega 3, zwłaszcza kwas dokozaheksaenowy (DHA). Jest on związkiem korzystnie wpływającym na rozwój mózgu (badania wykazują, że kora mózgowa aż w 60% składa się z DHA) i siatkówki oka dziecka, a także na prawidłowy przebieg ciąży. U kobiet, które spożywają odpowiednie ilości tych kwasów, rzadziej występuje stan przedrzucawkowy, poród przedwczesny i depresja poporodowa, zmniejsza się także ryzyko niskiej masy urodzeniowej dziecka oraz rozwoju alergii u dzieci w wieku późniejszym. Zalecane spożycie DHA w ciąży i w okresie laktacji to 300-600 mg/dziennie.
JOD – jest składnikiem mineralnym niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Bierze udział w produkcji hormonów tarczycy, które mają ogromny wpływ na prawidłowy rozwój układu nerwowego i funkcjonowanie mózgu. Hormony te regulują także metabolizm, wzrost, dojrzewanie, pracę układu mięśniowego i układu krążenia. Niedobory jodu w diecie kobiety ciężarnej zwiększają między innymi ryzyko poronienia, zaburzeń rozwoju dziecka.
ŻELAZO – jest niezbędne do produkcji krwinek czerwonych, głównie do wytwarzania hemoglobiny, która transportuje tlen do komórek, bierze udział w reakcjach odpornościowych, wspomagając rozwój systemu immunologicznego płodu. Niedokrwistość na tle niedoboru żelaza jest częstym objawem u kobiet ciężarnych, w Polsce występuje u około 30% przyszłych matek.
WITAMINA D3 - Witamina D3 bierze udział w regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej i jest warunkiem odpowiedniego wchłaniania wapnia. Płód jest całkowicie zależny od przezłożyskowego transportu witaminy. Zatem niedobory tej witaminy w ciąży prowadzą do niedoborów u płodu i noworodka. Deficyty witaminy D3 w ciąży wpływają nie tylko na układ szkieletowy dziecka, ale również na funkcjonowanie wielu innych układów, a także na utratę wapnia z kości ciężarnej.
MAGNEZ - Bardzo ważnym dla zdrowia pierwiastkiem w diecie jest także magnez, który uczestniczy w działaniu około 300 enzymów w organizmie człowieka. Przyswajaniu magnezu sprzyja równoczesne przyjmowanie witaminy B6. Dzieci matek z niedoborem magnezu często rodzą się jako wcześniaki, mają osłabione łaknienie, są nerwowe i nadpobudliwe.
CHOLINA – doniesienia ostatnich lat wskazują na potrzebę włączenia do diety ciężarnej większej ilości choliny. Optymalne stężenie choliny warunkuje prawidłowy rozwój mózgu płodu oraz funkcji poznawczych u dziecka, a także funkcjonowania łożyska oraz wątroby kobiety ciężarnej. Cholina dostarczana jest do płodu poprzez łożysko, natomiast po porodzie jest wydzielana do mleka.
WITAMINA B6 i B12 – witamina B12 jest niezbędna do syntezy DNA, RNA, prawidłowego kształtowania się komórek nerwowych oraz czerwonych komórek krwi (erytrocytów). Witamina B6 wspomaga rozwój tkanki nerwowej i wraz z witaminą B12 pomaga w prawidłowym wykorzystaniu folianów w organizmie.
Produkty 3 w 1 zgodne z najnowszymi rekomendacjami.
COMPOSITA One® i COMPOSITA Mama dha® to witaminy prenatalne dostępne w aptekach, które zostały skomponowane zgodnie z najnowszymi rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników. Formuła 3 w 1, czyli witaminy + minerały + DHA w jednym opakowaniu w wysoko biodostępnych i przyjaznych dla organizmu formach stanowi kompletną i optymalną suplementację w tym wyjątkowym dla każdej kobiety czasie. COMPOSITA One® to pierwszy poziom suplementacji (suplementacja min. 3 miesiące przed planowanym zapłodnieniem oraz we wczesnej ciąży). COMPOSITA Mama dha® to suplementacja zgodna z zaleceniami w okresie trwania całej ciąży i laktacji.
Bibliografia
Stanowisko Grupy Ekspertów, Witamina D: Rekomendacje dawkowania w populacji osób zdrowych oraz w grupach ryzyka deficytów ‒ wytyczne dla Europy Środkowej ,,Standardy Medyczne Pediatria”, 2013, nr 5 (10), s. 4; Stanowisko Grupy Ekspertów w sprawie suplementacji kwasu dokozaheksaenowego i innych kwasów tłuszczowych omega‒3 w populacji kobiet ciężarnych, karmiących piersią oraz niemowląt i dzieci do lat trzech, ,,Standardy Medyczne Pediatria”, 2010, 7; Zeisel SH. Choline: critical role during fetal development and dietary requirements in adults. Annu Rev Nutr. 2006, 26, 229-250. D. Bomba-Opoń, L. Hirnle, J. Kalinka, A. Seremak-Mrozikiewicz, Suplementacja folianów w okresie przedkoncepcyjnym, w ciąży i połogu. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2017 tom 2, nr 5, s. 210–21. M. Zimmer, P. Sieroszewski i in. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące suplementacji u kobiet ciężarnych, 2020.