Choć chyba każdy słyszał o cholesterolu, tłuszcz ten kojarzy się wielu osobom negatywnie. Jest jednak potrzebny organizmowi – nie tylko bierze udział w procesach metabolicznych, ale też stanowi materiał budulcowy komórek oraz przyczynia się do produkcji hormonów i witaminy D. Niebezpieczny staje się dopiero wtedy, gdy występuje w organizmie w nadmiarze. Poziom cholesterolu całkowitego nie powinien przekraczać 190 mg/dl. Stężenie cholesterolu HDL, czyli cholesterolu „dobrego”, chroniącego naczynia krwionośne przed miażdżycą, powinno przekraczać 40 mg/dl, natomiast prawidłowe stężenie „złego” cholesterolu LDL wynosi do 115 mg/dl. Normy te dotyczą pacjentów z grupy małego ryzyka – w przypadku osób obciążonych dużym ryzykiem sercowo-naczyniowym, pacjentów z chorobą niedokrwienną serca i cukrzyków dąży się do osiągnięcia niższych stężeń (do 100 mg/dl LDL i do 175 mg/dl cholesterolu całkowitego).
Przyczyny wysokiego poziomu cholesterolu
Wśród głównych przyczyn mających wpływ na wysoki poziom cholesterolu wyróżnia się:
- niewłaściwą dietę,
- brak aktywności fizycznej,
- nadwagę i otyłość,
- palenie papierosów,
- niedoczynność tarczycy,
- choroby wątroby przebiegające ze zwiększeniem stężenia kwasów żółciowych we krwi i tkankach,
- zespół nerczycowy.
Podwyższony poziom cholesterolu może występować też niezależnie od powyższych czynników jako objaw przekazywanej genetycznie hipercholesterolemii rodzinnej.
Wysoki cholesterol – objawy
Charakterystycznym objawem hipercholesterolemii, czyli zwiększonego stężenia cholesterolu, są żółtaki – żółte grudkowe zmiany skórne, zwykle zlokalizowane w okolicy powiek. Poza tym podwyższone stężenie cholesterolu prowadzi do chorób, których objawy mogą sugerować hipercholesterolemię. Wysokie stężenie cholesterolu całkowitego lub cholesterolu LDL prowadzi do powstawania złogów w tętnicach, a co za tym idzie, do zmniejszania ich przekroju. Potencjalnymi skutkami tego są: choroba niedokrwienna serca, miażdżyca tętnic mózgowych, szyjnych i kończyn dolnych. Można więc podejrzewać hipercholesterolemię w przypadku wystąpienia objawów typowych dla choroby niedokrwiennej serca i miażdżycy – ucisku w klatce piersiowej, bólu i dyskomfortu nóg, skurczów łydek. Wysokie stężenie cholesterolu może też prowadzić do zawałów oraz udarów.
Jak obniżyć poziom cholesterolu we krwi?
Na szczęście istnieje szereg skutecznych domowych sposobów na obniżenie stężenia cholesterolu.
- Zacznij się ruszać! Regularna aktywność fizyczna sprawia, że cholesterol przenosi się z naczyń krwionośnych do wątroby.
- Zmień dietę. Ogranicz tłuszcze trans i zwierzęce, zrezygnuj ze słodkich przekąsek. Zadbaj o to, by w codziennym jadłospisie pojawiały się produkty bogate w błonnik oraz ryby.
- Ogranicz czynniki ryzyka – rzuć palenie.
Powyższe sposoby należą do metod niefarmakologicznych, które są skuteczne w zapobieganiu hipercholesterolemii lub leczeniu choroby w niskim stadium zaawansowania. W farmakologicznym leczeniu wysokiego cholesterolu najczęściej stosuje się statyny, które sprawiają, że wątroba produkuje mniej cholesterolu oraz wychwytuje z krwi „zły cholesterol” LDL.