Aby zdrowo rosnąć i prawidłowo się rozwijać, mały człowiek potrzebuje wielu składników odżywczych, witamin i minerałów. Z tego względu nie powinno dokarmiać się malucha między posiłkami popularnymi przekąskami dostępnymi na sklepowych półkach, które zawierają ogromne ilości cukru bądź syropu glukozowo-fruktozowego, dają uczucie sytości, lecz nie dostarczają organizmowi cennych składników. Na szczęście istnieją zdrowe przekąski, którymi możesz zastąpić bezwartościowe batoniki i chipsy – są zdrowym i pysznym sposobem, aby zaspokoić głód między głównymi posiłkami, a można je przygotować samemu w domu.
Zdrowe przekąski
Każdy rodzic doskonale wie, jak bardzo maluchy przepadają za niezdrowymi przekąskami takimi jak np. lizaki, batoniki, chipsy czy żelki. Produkty te kuszą wyrazistymi, mocno słodkimi lub słonymi smakami oraz kolorowymi opakowaniami, zwracającymi uwagę dziecka. Niestety za tą atrakcyjną fasadą kryje się niezdrowy skład wypełniony dużymi ilościami cukru bądź syropu glukozowo-fruktozowego, utwardzonego tłuszczu roślinnego czy oleju palmowego. Substancje te wpływają niekorzystnie na organizm dziecka, prowadząc z czasem do rozwinięcia się próchnicy oraz otyłości. Badania pokazują, że rozwinięcie się nadwagi na wczesnym etapie życia zwiększa w przyszłości ryzyko wystąpienia groźnych chorób cywilizacyjnych takich jak cukrzyca czy choroby serca. Co więcej, częste dokarmianie pociech artykułami żywnościowymi tego typu nie uczy ich świadomego wyboru pożywienia. Jakość diety wpływa nie tylko na prawidłowy rozwój fizyczny kilkulatka; rozwój emocjonalny oraz intelektualny również wymaga dostarczenia odpowiednich substancji odżywczych. Tymczasem pozbawione wartościowych składników słodycze zapełniają żołądek, dając uczucie sytości, ale nie odżywiają organizmu. Ponadto sprawiają, że dziecko nie ma już ochoty na zdrową sałatkę czy owoce, rezygnując w ten sposób z dziennej porcji witamin i minerałów, wspierających jego rozwój. Dorośli, mimo iż są już w pełni rozwinięci, również sporo tracą, włączając chipsy, batoniki i ciastka do swojego codziennego menu, gdyż nadmierne spożywanie tego typu produktów jest zwyczajnie niezdrowe i zmniejsza ochotę na inne, bardziej wartościowe przysmaki. Oczywiście spożywanie słodyczy od czasu do czasu nie zaszkodzi nawet dzieciom, jednak na co dzień warto zastępować sklepowe łakocie zdrowymi przekąskami, które można łatwo przyrządzić w zaciszu własnego domu. Ich charakterystyczną cechą jest to, że posiadają atrakcyjną formę zbliżoną do popularnych przekąsek (za przykład można podać suszone owoce i warzywa w formie chipsów czy szaszłyków), a jednocześnie odznaczają się zawartością pełnowartościowych składników odżywczych, witamin i minerałów.
Zdrowe przekąski dla dzieci
Podstawą zdrowych przekąsek dla dzieci powinny być oczywiście świeże warzywa i owoce, które można podawać maluchom w zasadzie bez ograniczeń. Charakteryzują się niską kalorycznością, a także zawierają wszelkie niezbędne witaminy i składniki odżywcze, powinny więc stanowić podstawę diety również wśród osób dorosłych. Zaleca się, aby warzywa stanowiły 75% naszego dziennego zapotrzebowania na pożywienie, owoce zaś, które są odrobinę słodsze, możemy spożywać w nieco mniejszych ilościach. Aby zachęcić podopiecznych do zdrowych przekąsek bazujących na owocach i warzywach, warto trochę uatrakcyjnić formę, w jakiej się je podaje, przykładowo krojąc je na kawałki. Zamiast podać dziecku zwykłe jabłko, możemy je upiec, a następnie wydrążyć i wypełnić środek jakimś zdrowym przysmakiem – masłem orzechowym, siekanymi orzechami laskowymi bądź suszoną żurawiną. Wychowankowie zdecydowanie docenią też owoce podane w formie szaszłyków, ruloników bądź chipsów. W ostatniej kategorii zdecydowanie prym wiodą chipsy jabłkowe, które są zdrowe i łatwe do przyrządzenia, a jednocześnie całkowicie zaspokajają ochotę na chrupkie przekąski. Aby je przygotować, wystarczy zetrzeć jabłka na cienkie, dwumilimetrowe plastry i ułożyć w piekarniku na blasze wyłożonej woskowanym papierem do pieczenia. Wierzch smarujemy cienką warstwą pasty waniliowej, a także posypujemy cynamonem oraz listkami świeżego rozmarynu. Całość pozostawiamy na godzinę w piecu rozgrzanym do stu stopni celsjusza, bądź stu dwudziestu, jeżeli nie posiadamy funkcji termoobiegu. Po tym czasie nasze pyszne przekąski powinny być gotowe, jeżeli jednak nadal nie są suche i lekko pomarszczone, zostawiamy je w cieple na kolejne 10-30 minut. Zdrowe, niskokaloryczne chipsy można przygotować również wykorzystując jarmuż badź ziemniaki, które kroimy w cienkie plasterki za pomocą obieraczki do warzyw, a następnie skrapiamy oliwą, posypujemy ulubionymi przyprawami i przypiekamy w piekarniku – gotowe! Do pochrupania nie tylko dla dzieci, ale również dla dorosłych, doskonałe będą też prażone pestki dyni lub słonecznika, a także pieczona ciecierzyca posypana ziołami – te smaczne przekąski stanowią bogate źródło białka, błonnika oraz witamin z grupy B, które wspierają funkcjonowanie układu nerwowego. Cóż za niesamowita alternatywa dla niezdrowych, pozbawionych wartości odżywczych chipsów!
Jeszcze prostsze do przyrządzenia są szaszłyki owocowe, które zachęcają wyjątkowo atrakcyjnym wyglądem. Można je zrobić praktycznie ze wszystkich dostępnych owoców, które myjemy, kroimy w plasterki, a następnie nadziewamy na patyczki. Szczególnie polecamy szaszłyki owocowe skomponowane z truskawek, brzoskwiń, kiwi, bananów i mango – są to owoce bogate w błonnik, stanowiące doskonałe źródło wielu witamin, takich jak m.in. witaminy A, C, E, B-6, przeciwutleniaczy, flawonoidów oraz ważnych dla funkcjonowania organizmu minerałów: potasu, magnezu, fluoru, miedzi, żelaza czy jodu.
Przekąski dla dzieci nie mogą jednak ograniczać się do samych owoców i warzyw, które podane nawet w najbardziej atrakcyjnej formie, nie zaspokoją w pełni ochoty dzieci na przysmaki. Każdy szanujący się maluch posiada nienasycony apetyt, jeśli chodzi o słodkości; ciastka, ciasta, placki, batoniki, muffiny czy naleśniki należą do ulubionych frykasów naszych pociech. I choć powszechnie nie są kojarzone ze zdrowym odżywianiem, istnieją sposoby i przepisy, dzięki którym we własnym domu uczynisz je najbardziej odżywczymi i pełnowartościowymi przekąskami dla całej rodziny! Wystarczy ograniczyć ilość dodawanego do wypieków cukru i postawić na owoce, które również potrafią skutecznie osłodzić ciasta, a także bazować na innych pożywnych składnikach takich jak m.in. płatki owsiane, orzechy czy warzywa, które dostarczają dużo błonnika, białka oraz zdrowego tłuszczu i złożonych węglowodanów. Popularne i powszechnie dostępne są przepisy na muffiny bananowo-owsiane, orzechowe i dyniowe, a także ciasto marchewkowe czy placek orzechowy z owocami. Przykładowo, aby wykonać muffiny dyniowe bez cukru wystarczy, że wykorzystasz następujące składniki: kaszę jaglaną, płatki owsiane, migdały, daktyle, jajka, dynię, pomarańczę oraz żurawinę: taki wypiek nie wymaga dodawania cukru ani nawet miodu czy syropu klonowego, aby nabrać odpowiednio słodkiego smaku – wystarczy użyć dyni i daktyli, które są słodkie z natury. Z kolei muffiny bananowe z płatkami owsianymi wymagają dodania odrobiny cukru, ale za to zawierają bardzo zdrowe migdały, płatki owsiane, a także jajka i banany.
Pyszne przekąski w postaci ciastek i ciasteczek można upiec wykorzystując warzywa, szczególnie marchewkę, a także wypełniając je smakowitymi dodatkami: orzechami, figami, migdałami, płatkami owsianymi, żurawiną czy pistacjami. Tutaj różnorodność przepisów jest również ogromna, można wyróżnić m.in. ciastka marchewkowe, ciastka owsiane z żurawiną, kruche ciastka z figami czy też ciastka z migdałami i figami. Do ciastek marchewkowych można dodać płatki owsiane i kokosa – składniki te są bogatym źródłem błonnika, którego wpływ na zdrowie jest nieoceniony: błonnik m.in. obniża cholesterol, usprawnia pracę jelit, a także doskonale wpływa na mikroflorę jelit, która ma duży wpływ na odporność organizmu. Płatki owsiane zawierają ponadto sporo najlepszego jakościowo białka, nienasyconych kwasów tłuszczowych, a także wapnia i żelaza. Same ciastka marchewkowe pozbawione są całkowicie mąki, a swój słodki smak zawdzięczają dodatkowi miodu, który skutecznie zastępuje w tym przypadku cukier. Równie smaczne i pożywne przekąski dla dzieci stanowią ciasteczka owsiane z żurawiną, również pozbawione mąki. Są niezwykle łatwe w przyrządzeniu oraz bazują na bardzo tanim, zdrowym i uniwersalnym składniku, jakim są płatki owsiane. Posiadają prosty skład, który poza płatkami obejmuje w zasadzie tylko miód, żurawinę i masło, choć można go dowolnie modyfikować i dorzucać inne ulubione składniki, przykładowo orzechy, skórki pomarańczy czy czekoladę. Jeżeli chodzi o dietetyczne przekąski, nie można zapomnieć o takich specjałach jak ciasteczka musli, które należą do jednych z najbardziej popularnych zdrowych przysmaków. Są to idealne przekąski dla dzieci, ale z pewnością nie oprą się im również dorośli, nawet zwolennicy mniej zdrowych łakoci. Charakteryzują się niezwykłą chrupkością, zaś do ich przygotowania wystarczą dwie szklanki wielozbożowego musli, pół szklanki brązowego cukru, pół szklanki mąki pełnoziarnistej, odrobina masła, jajko i łyżka miodu. Dla bardziej wymagających łasuchów można przygotować batoniki musli z miodem, które stanowią zdrową i pożywną alternatywę dla zwykłych batonów kupowanych w sklepie. Te słodycze bez cukru są niezwykle łatwe do przyrządzenia, nie zawierają dodatku mąki i jajek, a co najważniejsze, nie wymagają pieczenia. Do ich przygotowania potrzebne jest 250g miodu, 300g posiekanych orzechów, 100g płatków owsianych, garść suszonej żurawiny oraz odrobina siemienia lnianego. Zdrowe batoniki musli można również kupić niedrogo w sklepach ze zdrową żywnością lub w aptekach internetowych; szczególnie polecamy zdrowe i smaczne przekąski producenta Allnutrition.
Dietetyczne przekąski
Osoby, które dbają o prawidłowy rozwój swoich pociech poprzez ograniczanie ich dostępu do niezdrowych przekąsek, same często również starają się odżywiać wyłącznie produktami pełnowartościowymi i korzystnie wpływającymi na ogólne zdrowie. Niektórzy ponadto usiłują zrzucić nieco zbędnych kilogramów, a do tego celu idealnie nadają się dietetyczne przekąski, lub inaczej mówiąc – przekąski fit. Powszechnie wiadomo, że jedną z najczęstszych przyczyn przybierania na wadze jest niekontrolowane podjadanie niezdrowych, bogatych w cukier, olej palmowy i tłuszcze utwardzone przekąsek, takich jak na przykład chipsy ziemniaczane. Szczególnie pod koniec dnia, gdy zasiadamy zmęczeni przed telewizorem po całym dniu pracy, odczuwamy ochotę, aby zaserwować sobie coś niezdrowego i chrupiącego, jednak taka słabość pojawia się też często pomiędzy głównymi posiłkami. Warto wówczas odpuścić sobie obciążające organizm frykasy na rzecz równie smacznych, a za to zdrowych i pożywnych przekąsek fit takich jak np. granola z orzechami czy ryż na mleku kokosowym. Pod koniec dnia natomiast, chrupki, lody i piwo można z powodzeniem zastąpić zdrowymi chipsami z warzyw i owoców oraz arbuzem z lodówki. Inne zdrowe przekąski na wieczór to przykładowo pieczona ciecierzyca, która idealnie zapełni pustkę po orzeszkach ziemnych, gdyż jest smaczna i sycąca, a przy tym bardzo zdrowa – obniża poziom cholesterolu we krwi, wspiera odporność oraz pozytywnie wpływa na stan skóry, włosów i paznokci. Brak zapiekanek i pizzy można z kolei zrekompensować sobie pieczoną cukinią z dodatkiem świeżych pomidorów lub sosu pomidorowego, zaś ochota na słone paluszki i krakersy powinna szybko minąć po zastąpieniu ich warzywami gotowanymi na parze. Osobną kwestią jest alkohol – kaloryczne piwo radzimy wymienić na świeżo wyciskane soki i koktajle z warzyw i owoców. Pyszny koktajl owocowy można przyrządzić łatwo i szybko: wystarczy zmiksować jogurt naturalny z mrożonymi malinami bądź truskawkami, a na koniec posypać wierzch płatkami migdałowymi.