Odczuwasz zmęczenie, masz problemy z koncentracją, nudności, wzdęcia i niestrawność lub problemy ze skórą? A może odczuwasz dolegliwości bólowe w nadbrzuszu i okolicach prawego podżebrza? Te objawy mogą sugerować, że z twoją wątrobą dzieje się coś złego i konieczna jest konsultacja z lekarzem.
Po co nam wątroba?
Wątroba to fascynujący narząd – ma nieprawdopodobne zdolności regeneracyjne. Gdy ulega uszkodzeniu (z powodu niedokrwienia, infekcji, czy zatrucia substancją toksyczną, np. alkoholem), hepatocyty, czyli komórki wątrobowe, odbudowują się. Jednak proces ten jest… powolny. Dlatego lepiej nie wystawiać tego narządu na próbę, zwłaszcza, że bez niego nasz organizm nie mógłby funkcjonować.
Gdyby pokusić się o porównanie, to wątroba byłaby ogromnym zakładem chemicznym, w którym praca odbywa się przez 24 h. Wątroba oczyszcza organizm ze szkodliwych substancji, zmienia pokarmy na składniki odżywcze, gromadzi witaminy i w razie potrzeby je stopniowo uwalnia, produkuje około litra żółci, dzięki której trawimy tłuszcze. Lista jej zasług jest znacznie dłuższa.
Co szkodzi wątrobie?
Lista czynników szkodzących wątrobie jest bardzo długa. Zalicza się do nich m.in. złe nawyki żywieniowe (w tym zbyt obfite, tłuste potrawy), nadużywanie alkoholu, zawarte w pożywieniu toksyny, pleśnie, metale ciężkie, niektóre leki, wirusy (odpowiedzialne za wirusowe zapalenie wątroby). Na kondycję wątroby mają również wpływ otyłość, nadciśnienie, stany zapalne w organizmie.
Jakie są najczęstsze choroby wątroby?
Niealkoholowe stłuszczenie wątroby – w Polsce około 15% społeczeństwa choruje na niealkoholową stłuszczeniową chorobę wątroby. Choroba ta jest ona związana z otyłością, nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą typu 2 czy zespołem metabolicznym.
Alkoholowe uszkodzenie wątroby – przewlekłe, nadmierne picie alkoholu jest jedną z przyczyn stłuszczenia wątroby. Podczas metabolizowania alkoholu powstają toksyczne dla wątroby substancje, które ją niszczą.
Polekowe uszkodzenie wątroby – jest bardzo wiele leków, które mają działania hepatotoksyczne, czyli niszczą komórki wątroby. Zatrucie lekami może prowadzić do ostrej niewydolności wątroby, jak również do przewlekłego toksycznego zapalenia tego narządu.
Wirusowe zapalenie wątroby – wywołują je wirusy zapalenia wątroby, do których zaliczamy: wirus zapalenia wątroby typu A (HAV), wirus zapalenia wątroby typu B (HBV), wirus zapalenia wątroby typu C (HCV), wirus zapalenia wątroby typu D (HDV), wirus zapalenia wątroby typu E (HEV), wirus zapalenia wątroby typu G (HGV). W Polsce najczęściej występują zakażenia HAV, HBV i HCV.
Jak wspomóc wątrobę w prawidłowej pracy?
Z badań wynika, że odstawienie alkoholu, zmiana nawyków żywieniowych oraz zadbanie o odpowiednią dawkę ruchu, bardzo pomaga w regeneracji tego narządu. Istotną rolę odgrywa tu również farmakoterapia. W aptekach jest wiele preparatów (na receptę i bez recepty), których wskazaniem jest wspomaganie pracy wątroby. Oczywiście stosowanie takiego leku ZAWSZE należy konsultować z lekarzem lub farmaceutą.
Preparaty dostępne w aptekach zwykle mają działanie wspierające trawienie, łagodzące dolegliwości, takie jak: wzdęcia, zaparcia czy nudności. Wzmacniają one błonę komórek wątroby, chronią je przed uszkodzeniem. Niektóre z nich wspomagają leczenie zaburzeń czynności wątroby, wywołanych nadużywaniem leków czy zatruciem pokarmowym lub alkoholowym.