O nadwrażliwości zębów mówimy wówczas, gdy ich reakcja na różne czynniki takie jak ciepło, zimno bądź dotyk jest niewspółmierna i przesadzona. Silny i ostry ból towarzyszący np. jedzeniu lodów może wskazywać na odsłoniętą zębinę, która normalnie pokryta jest szczelnie szkliwem w części koronowej zęba oraz cementem w części korzeniowej. Wrażliwa zębina traci ochronę w efekcie odsunięcia (recesji) dziąsła bądź na skutek utraty szkliwa wywołanej erozją. Dlaczego tkanki otulające zębinę tracą szczelność i narażają nas na dotkliwy ból? Przyczyn jest wiele, jednak w większości wynika to z naszych zaniedbań.
Co powoduje nadwrażliwość zębów?
Do najważniejszych przyczyn nadwrażliwości zębów zaliczamy:
- mycie zębów przy użyciu twardych szczoteczek i past wybielających, które cechują się wysokim współczynnikiem ścieralności,
- zbyt silne dociskanie szczoteczki podczas szorowania zębów oraz stosowanie nieprawidłowej techniki szczotkowania,
- nieprawidłowa higiena jamy ustnej skutkująca odkładaniem się płytki nazębnej, która powoduje zmiękczanie i ścieranie się szkliwa,
- spożywanie w nadmiarze owoców cytrusowych, soków owocowych czy napojów gazowanych, które powodują stopniową demineralizację szkliwa,
- bruksizm, czyli mimowolne zgrzytanie bądź zaciskanie zębów podczas snu,
- złe nawyki, takie jak przykładowo obgryzanie paznokci bądź ołówków,
- choroby układu pokarmowego takie jak refluks żołądkowo-przełykowy bądź bulimia skutkująca częstymi wymiotami,
- stany zapalne dziąseł,
- wady zgryzu, które powodują przeciążenie zębów oraz uszkodzenie szkliwa,
- nieprawidłowa budowa anatomiczna zębów oraz wysoka skłonność do tworzenia się ubytków przyszyjkowych,
- zabiegi stomatologiczne takie jak np. wybielanie zębów.
Ile osób cierpi na nadwrażliwość zębów?
Większość z nas miała do czynienia z objawami nadwrażliwości zębów – krótki, ale ostry ból pojawiający się w trakcie spożywania zimnych bądź gorących pokarmów i napojów to powszechna dolegliwość. Według statystyk problem dotyczy ok. 10-20% osób, ale niektóre źródła podają częstość występowania schorzenia na poziomie 57%. Szczyt zachorowań przypada na okres pomiędzy 30. a 39. rokiem życia, choć nadwrażliwość zębów może dotknąć tak naprawdę każdego, bez względu na wiek.
Jak złagodzić nadwrażliwość zębów?
Na szczęście istnieją proste sposoby na zmniejszenie nadwrażliwości zębów. Polegają głównie na prawidłowej pielęgnacji jamy ustnej oraz rezygnacji z niektórych szkodliwych nawyków. Aby zredukować ból towarzyszący szczotkowaniu zębów bądź spożywaniu zimnych napojów i posiłków, wypróbuj nasze sprawdzone porady.
1. Zmień twardą szczoteczkę na miękką bądź średniotwardą.
2. Zaopatrz się w specjalną pastę przeznaczoną dla nadwrażliwych zębów bądź zwykłą pastę o niskim poziomie ścieralności (ok. 30 RDA). Zwracaj również uwagę na skład pasty – do pielęgnacji delikatnego szkliwa najlepiej nadadzą się produkty zawierające związki fluoru (zamykają kanaliki zębiny), a także związki potasu redukujące ból.
3. Myj zęby po każdym posiłku, delikatnie przyciskając szczoteczkę do powierzchni szkliwa.
4. Stosuj odpowiednią technikę szczotkowania – zamiast ruchów poziomych, które kaleczą dziąsła i powodują odsłanianie szyjek zębów, wypróbuj ruchy pionowe, wymiatające – od dziąseł w kierunku korony zęba.
5. Ogranicz bądź wyeliminuj całkowicie z diety produkty kwaśne oraz słodkie. W przypadku spożycia kwaśnego soku bądź owoców cytrusowych, wstrzymaj się z myciem zębów przez około godzinę. W innym wypadku pozbawione warstwy ochronnej zęby narazisz na intensywne ścieranie szkliwa.
6. Stosuj nici dentystyczne oraz specjalne płukanki do ust zmniejszające nadwrażliwość zębów – pierwsze efekty powinny pojawić się już po upływie 2-3 tygodni. Ten sposób można dodatkowo przyspieszyć, rozcierając odrobinę pasty na zębach i zostawiając ją na noc, należy jednak pamiętać, aby unikać pasty zbyt miętowej, która mogłaby niepotrzebnie podrażnić dziąsła.
7. Wylecz wszystkie wady zgryzu oraz ubytki przyszyjkowe.
8. Lecz stany zapalne dziąseł.
9. Zwalcz bruksizm przy użyciu specjalnych szyn relaksacyjnych.
10. Zastosuj specjalistyczne preparaty stomatologiczne eliminujące nadwrażliwość zębów.
Jak wyleczyć nadwrażliwość zębów?
Jeżeli powyższe metody nie przyniosły spodziewanej ulgi, jedynym rozwiązaniem jest udanie się na wizytę do stomatologa. Kiedy szyjki zębów są całkowicie odsłoniętę, zaś szkliwo mocno zniszczone, pomóc może np. pokrycie zębów specjalnym preparatem z fluorem, który bardzo szybko przynosi ulgę w bólu, gdyż tworzy na ich powierzchni powłokę ochronną. Do likwidowania nadwrażliwości zębów stomatolodzy wykorzystują często również preparaty dostarczające zębom wysoko stężonego wapnia i fosforanów, które nie tylko wspierają odbudowę szkliwa, ale również skutecznie neutralizują kwasy wytwarzane przez bakterie zasiedlające powierzchnię naszych zębów. Ostatnią deską ratunku są wypełnienia kompozytowe, które przynoszą ulgę w przypadku dużych ubytków, osłaniając wrażliwą zębinę przed drażniącymi czynnikami zewnętrznymi.
Pamiętaj, aby każdy ból zęba skonsultować z dentystą w celu wykluczenia innych chorób stomatologicznych! Samodzielne stawianie diagnozy może poskutkować opóźnieniem właściwego leczenia.