Nadciśnienie tętnicze – przyczyny, objawy i leczenie

Autor: mgr Dominik Kaźmierczak
Dodano dnia 30-12-2021

Kliknij tutaj aby powrócić
na poprzednią stronę

Nadciśnienie tętnicze to powszechna choroba cywilizacyjna charakteryzująca się podwyższonym ciśnieniem tętniczym krwi. O nadciśnieniu tętniczym możemy mówić wówczas, gdy ciśnienie tętnicze skurczowe jest większe niż 140 mm Hg i/lub gdy ciśnienie tętnicze rozkurczowe przekracza wartość 90 mm Hg. Aby stwierdzić chorobę należy jednak wyciągnąć średnią z co najmniej dwóch pomiarów dokonanych w czasie dwóch osobnych wizyt u lekarza.

Optymalne ciśnienie tętnicze wynosi poniżej 120/80 mm Hg, ale wartości 120-129 mm Hg dla ciśnienia skurczowego i 80-84 mm Hg dla ciśnienia rozkurczowego uważane są za prawidłowe. Wysokie, ale wciąż prawidłowe ciśnienie tętnicze zawiera się w przedziale 130-139 mm Hg dla ciśnienia skurczowego i 85-89 mm Hg dla ciśnienia rozkurczowego. Powyżej tych wartości zaczyna się nadciśnienie tętnicze, które dzieli się na trzy stopnie: łagodne, umiarkowane i ciężkie.

Nadciśnienie tętnicze stanowi najważniejszy czynnik ryzyka przedwczesnej śmierci na całym świecie, a nieleczone może prowadzić do wystąpienia takich groźnych powikłań zdrowotnych jak udar mózgu, zawał serca, niewydolność serca, choroba tętnic obwodowych czy niewydolność nerek, dlatego ważne jest, aby je w porę rozpoznać i leczyć.

Przyczyny nadciśnienia tętniczego

W większości przypadków (95 proc.) mamy do czynienia z nadciśnieniem tętniczym pierwotnym, co oznacza, że nie da się jednoznacznie określić przyczyny choroby, choć istnieją podejrzenia, że na jej rozwój wpływ mają czynniki genetyczne i środowiskowe. W pozostałych przypadkach mamy do czynienia z nadciśnieniem tętniczym wtórnym, które pojawia się na skutek występowania innych chorób takich jak choroby nerek o charakterze przewlekłym, choroby tętnic nerkowych, zespół Cushinga, zespół Conna, zwężenie aorty, bezdech senny obturacyjny czy guz chromochłonny.

Na rozwój nadciśnienia tętniczego wpływ mają także czynniki zależne od naszej woli takie jak nieodpowiedni tryb życia, palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, nadmiar soli w diecie (wskazane jest spożywanie pół łyżeczki soli dziennie), zaniedbywanie aktywności fizycznej, nadwaga oraz otyłość (zwłaszcza otyłość brzuszna). Ryzyko pojawienia się nadciśnienia tętniczego wzrasta wraz z wiekiem.

Objawy nadciśnienia tętniczego

W początkowej fazie choroby nadciśnienie tętnicze często nie daje żadnych objawów, dlatego wiele osób bagatelizuje problem. U sporej liczby pacjentów objawy te są mało charakterystyczne i obejmują dolegliwości takie jak duszności, nerwowość, zmęczenie, bóle i zawroty głowy, krwawienie z nosa, kołatanie serca, uczucie ucisku w okolicy serca, potliwość, bezsenność, zaczerwienienia twarzy, uderzenia gorąca czy mała sprawność fizyczna i psychiczna.

Bardziej charakterystyczne objawy pojawiają się wówczas, gdy choroba wkracza w zaawansowane stadium, uszkadzając narządy wewnętrzne (np. przerost lewej komory serca). Chory może borykać się wtedy z problemami z prawidłowym czuciem i poruszaniem się, obrzękami kończyn, wychłodzeniem kończyn, nieprawidłową pracą nerek, kłopotami ze wzrokiem czy zmniejszoną sprawnością intelektualną.

Leczenie nadciśnienia tętniczego

Na szczęście w przypadku wielu osób zmagających się z nadciśnieniem tętniczym przyjmowanie leków nie jest konieczne, wystarczy sama zmiana nawyków i stylu życia. Wyjątkiem są pacjenci z nadciśnieniem tętniczym ciężkim (ciśnienie skurczowe równe lub większe niż 180 mm Hg, ciśnienie rozkurczowe równe lub większe niż 110 mm Hg) – u tych osób należy natychmiast włączyć leczenie farmakologiczne. U reszty chorych pierwszy, kilkumiesięczny etap leczenia obejmuje metody takie jak walka z nadwagą i otyłością, wprowadzenie diety z ograniczoną podażą soli, podjęcie regularnej aktywności fizycznej, redukcja stresu, rzucenie palenia, ograniczenie spożywania alkoholu. U sporej liczby osób powyższa zmiana stylu życia prowadzi z czasem do obniżenia ciśnienia do prawidłowego poziomu. W przypadku, gdy niefarmakologiczne metody zawodzą, konieczne staje się przyjmowanie tabletek.

W leczeniu nadciśnienia tętniczego stosuje się następujące leki:

alfa-blokery,
beta-blokery,
preparaty moczopędne (diuretyki),
blokery kanału wapniowego,
inhibitory konwertazy angiotensyny,
leki rozszerzające naczynia krwionośne (wazodylatatory),
leki wpływające na centralny układ nerwowy.

Odpowiednie leczenie jest bardzo ważne, gdyż pozwala uniknąć, bądź opóźnić wystąpienie powikłań nadciśnienia tętniczego do których należą: zawał serca, udar mózgu, przerost lewej komory serca, miażdżyca, pogorszenie wzroku i czynności nerek.

Przeciwdziałanie nadciśnieniu tętniczemu

Zapobieganie wystąpieniu nadciśnienia tętniczego nie różni się zbytnio od niefarmakologicznych metod jego leczenia i obejmuje takie metody, jak:

zaprzestanie palenia papierosów,
redukcja spożycia alkoholu,
redukcja masy ciała,
regularna aktywność fizyczna,
ograniczenie spożycia soli (max. 5 g dziennie),
wdrożenie odpowiedniej diety obfitującej w produkty pełnoziarniste (ciemne pieczywo, kasze, makarony, płatki), warzywa, owoce, tłuste ryby morskie (źródło kwasów omega-3 stabilizujących ciśnienie krwi), ziemniaki, oleje roślinne (kukurydziany, słonecznikowy, rzepakowy), oliwę z oliwek, a także, w ograniczonej ilości, chude mięso (kurczak, chuda wołowina, dziczyzna).

18. Październik, 2021 0

Czytaj więcej

Czym właściwie jest starzenie się organizmu?

Istnieje wiele teorii, które starają się wytłumaczyć przyczyny starzenia. Ważniejsze jednak jest skupienie się na tym jak samo starzenie przebiega i jakie ma konsekwencje...

14. Październik, 2021 0

Czytaj więcej

Jak olejki CBD wpływają na odporność?

Badania nad CBD nabierają tempa w ostatnich latach, odkrywając przed nami nowe, zaskakujące właściwości tej niezwykłej substancji. Jednym z najświeższych odkryć naukowców jest wpływ CBD na odporność.

04. Grudzień, 2020 0

Czytaj więcej

Czy warto stosować preparaty z CBD na poprawę odporności? Sprawdzamy

CBD przypisuje się coraz więcej korzystnych dla zdrowia właściwości. Jedną z nich jest wspieranie odporności. Czy popularne suplementy faktycznie wpływają na siły obronne organizmu? Sprawdź!

21. Czerwiec, 2022 1

Czytaj więcej

Tabletki na potencję bez recepty? Jakie leki na erekcję? Jak dzałają?

Tabletki na potencję dostępne od ręki uznawane są za mniej skuteczne niż dedykowane temu problemowi leki na receptę. Wszystko zależy jednak od ich składu. Sprawdź, na które preparaty bez recepty warto zwrócić uwagę!

08. Listopad, 2021 0

Czytaj więcej

Rola mikrobioty jelitowej i znaczenie probiotyków

Co to jest mikrobiota jelitowa? Na czym polega dysbioza mikrobioty? Czym są probiotyki oraz jak ważny jest wybór odpowiedniego produktu? Tego i kilku innych rzeczy dowiesz się z poniższego artykułu.

18. Październik, 2021 0

Czytaj więcej

Czym właściwie jest starzenie się organizmu?

Istnieje wiele teorii, które starają się wytłumaczyć przyczyny starzenia. Ważniejsze jednak jest skupienie się na tym jak samo starzenie przebiega i jakie ma konsekwencje...

14. Październik, 2021 0

Czytaj więcej